Günlük konuşmalarda sıkça adını andığımız, şarkılara ve şiirlere konu olan Poyraz, yönü ve karakteriyle Türkiye coğrafyasının en belirgin rüzgarlarından biridir. İsmini Yunan mitolojisindeki kuzey rüzgarı tanrısı Boreas'tan alan poyraz, meteorolojik olarak kuzeydoğu yönünden esen soğuk ve kuru bir rüzgardır. Özellikle Karadeniz ve Marmara Bölgesi'nde kendini hissettiren poyraz, hava durumu tahminlerinde ve denizcilikte hayati öneme sahiptir.
Poyraz, ana yönler ile ara yönlerin birleşiminden doğan sekiz ana rüzgar yönünden biridir. Pusula üzerinde tam olarak kuzeydoğu (NE - 45°) istikametini temsil eder. Eski Türk denizcilerinin kullandığı geleneksel "pusula gülü"nde ise kuzey (yıldız) ile doğu (gündoğusu) arasındaki ana ara yöndür.
Türkiye'de yörelerine göre isimlendirilen sekiz ana rüzgardan biridir. Poyraz'ın tam karşıt yönünden esen rüzgar, ılık ve nemli karakterli Lodos (güneybatı)'dur. Poyraz'ın biraz daha kuzeyinden esen ve daha soğuk olan rüzgar ise Yıldız (kuzey) rüzgarıdır.
Poyraz, genellikle bir yüksek basınç sisteminin etkisiyle oluşur. Özellikle kuzeydoğudan (Sibirya veya Balkanlar üzerinden) gelen soğuk ve kararlı hava kütleleri, Türkiye'yi poyraz rüzgarı ile etkisi altına alır. Bu durum:
Poyraz, yalnızca bir rüzgar yönü olmanın ötesinde, Türkiye'nin sosyal ve kültürel hafızasında yer etmiş meteorolojik bir olgudur. Kuzeydoğudan esen bu serin nefes, denizciler için bir uyarı, şehir sakinleri için temiz hava ve serinlik, çiftçiler için ise bir işaret olarak algılanır. Bir sonraki hava durumunda "poyraz" esmesi bekleniyorsa, kuzeydoğu yönünden gelecek serin ve dinç bir havaya hazırlıklı olmak gerekir.
Kısacası; Poyraz, pusulada kuzeydoğu yönünün ta kendisidir ve ardında her zaman ferah, temiz ama bir o kadar da serin bir iz bırakır. 🌬️➡️
