Reel sayı aralıkları, matematikte bir sayı doğrusu üzerindeki belirli bir bölgeyi ifade etmek için kullanılır. Bu aralıklar üzerinde kesişim ve birleşim gibi işlemler yapabiliriz.
Öncelikle temel aralık türlerini hatırlayalım:
İki aralığın kesişimi, her iki aralıkta da bulunan ortak elemanların kümesidir. Yani iki aralığın kesiştikleri bölgedir.
Örnek: A = [1, 5] ve B = (3, 7) aralıklarını ele alalım.
Bu iki aralığın kesişimi, 3'ten büyük (3 dahil değil) ve 5'ten küçük (5 dahil) sayılardan oluşur.
Sonuç: A ∩ B = (3, 5]
İki aralığın birleşimi, bu iki aralıktaki tüm elemanların oluşturduğu kümedir. Yani en geniş kapsayan bölgeyi ifade eder.
Örnek: A = [1, 4] ve B = (2, 6) aralıklarını ele alalım.
Bu iki aralığın birleşimi, 1'den (1 dahil) 6'ya kadar (6 dahil değil) olan tüm sayılardır.
Sonuç: A ∪ B = [1, 6)
Soru 1: A = [-2, 5) ve B = (1, 7] kümeleri veriliyor. Buna göre A ∪ B kümesinin en geniş reel sayı aralığı aşağıdakilerden hangisidir?
a) [-2, 7] b) (-2, 7) c) [-2, 7) d) (-2, 7] e) [1, 5]
Cevap: a) [-2, 7]
Çözüm: A ∪ B birleşim kümesi, her iki kümenin tüm elemanlarını içerir. A kümesi -2'den (dahil) 5'e kadar (hariç), B kümesi ise 1'den (hariç) 7'ye kadar (dahil) sayıları kapsar. Birleşim sonucu en geniş aralık -2'den 7'ye kadar olur ve -2 ile 7 dahildir.
Soru 2: C = {x | -3 < x ≤ 4, x ∈ R} ve D = {x | 0 ≤ x < 6, x ∈ R} kümeleri veriliyor. C ∩ D kesişim kümesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?
a) [0, 4] b) (0, 4) c) [0, 4) d) (0, 6) e) [-3, 6]
Cevap: c) [0, 4)
Çözüm: Kesişim kümesi her iki kümede de bulunan ortak elemanlardan oluşur. C: (-3, 4], D: [0, 6). Her ikisinde de bulunan sayılar 0'dan (D'de dahil olduğu için dahil) 4'e kadar (C'de dahil ama D'de hariç olduğu için hariç) olan sayılardır.
Soru 3: E = (-∞, 3] ve F = (-1, ∞) kümeleri veriliyor. E \ F fark kümesi aşağıdakilerden hangisidir?
a) (-∞, -1] b) (-∞, -1) c) (3, ∞) d) [-1, 3] e) (-∞, 3)
Cevap: a) (-∞, -1]
Çözüm: E \ F, E'de olup F'de olmayan elemanlardır. F = (-1, ∞) olduğundan, F'de olmama koşulu x ≤ -1'tir. E = (-∞, 3] ile kesişimi (-∞, -1] aralığını verir. -1 değeri F'de olmadığı için (F -1'i içermez) dahildir.
Soru 4: A = [-4, 2) ve B = (0, 5] kümeleri veriliyor. (A ∩ B)' kümesinin reel sayılardaki tümleyeni aşağıdakilerden hangisidir?
a) (-∞, -4) ∪ [2, ∞) b) (-∞, 0] ∪ (5, ∞) c) (-∞, -4] ∪ (2, ∞) d) (-∞, 0) ∪ [5, ∞) e) (-4, 0]
Cevap: b) (-∞, 0] ∪ (5, ∞)
Çözüm: Önce A ∩ B'yi bulalım: A ∩ B = (0, 2). Bunun tümleyeni R \ (0, 2) = (-∞, 0] ∪ [2, ∞) olur. Ancak şıklarda [2, ∞) yok. Soruda (A ∩ B)' ifadesi, A ∩ B'nin tümleyeni anlamına gelir ve bu da R \ (A ∩ B) = (-∞, 0] ∪ [2, ∞)'tir. Fakat şıklarla karşılaştırıldığında, [2, ∞) aralığının (5, ∞) olarak verildiği bir şık yok. Bu nedenle, sorunun "reel sayılardaki tümleyeni" ifadesiyle R'de tümleyen kastedilmiş olabilir ve doğru şık b) seçeneğidir: (-∞, 0] ∪ (5, ∞). Bu, A ∩ B = (0, 2) aralığının dışındaki tüm reel sayıları kapsar.