Ülkemizin en özgün kültürel hazinelerinden biri olan Safranbolu Evleri, Karabük ilinin tarihi Safranbolu ilçesinde bulunmaktadır. İlçe, Batı Karadeniz Bölgesi'nde, Ankara'ya yaklaşık 240 km, İstanbul'a ise 400 km uzaklıktadır. "Korumanın Başkenti" unvanına sahip Safranbolu, 1994 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.
Evler, ilçenin iki ana bölgesinde yoğunlaşmıştır:
Safranbolu evleri, Osmanlı şehir yaşamının ve Türk sivil mimarisinin en nadide örnekleridir. Tamamen ahşap çatkı arası kerpiç dolgu veya tamamen ahşap karkas sistemle inşa edilmişlerdir. Evler genellikle 2-3 katlıdır ve arsanın topoğrafyasına uyum sağlamak için konsol çıkmalarla (cumbalar) genişletilmiştir.
Evlerin en karakteristik özelliği, sokağa taşan ahşap cumbalarıdır. Bu cumbalar hem mekânı genişletir, hem manzara sağlar, hem de kadınların mahremiyetini koruyarak sokak hayatını izlemesine olanak tanır. Pencereler genellikle giyotin pencere sistemindedir ve revzen denilen alçı işçilikli kafeslerle süslenmiştir.
Safranbolu Evleri, sadece bir mimari yapı değil, Osmanlı aile yaşamının, mahremiyet anlayışının, sosyal ilişkilerinin ve doğayla uyumlu yaşam felsefesinin taşa ve ahşaba işlenmiş halidir. Her bir ev, sokak dokusuyla birlikte, ziyaretçilerine adeta bir açık hava müzesinde zaman yolculuğu vaat eder. Bu evlerde dolaşırken, kapı tokmaklarının sesinden, avludaki şadırvanın şırıltısına kadar her detay, kaybolmaya yüz tutmuş bir yaşam kültürünü fısıldar.
Bu eşsiz mirası korumak ve yaşatmak, sadece Türkiye'nin değil, tüm insanlığın ortak sorumluluğudur. 🛡️
