Saltuklular, 1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinden biridir. Beyliğin kurucusu, Alparslan'ın komutanlarından olan Ebu'l-Kasım Saltuk'tur. Saltukluların hakimiyet sürdüğü bölge, Doğu Anadolu'da stratejik öneme sahip bir alandı.
Saltukluların merkezi, günümüzde Erzurum ilimizin bulunduğu bölgedir. Erzurum ve çevresi, beyliğin siyasi, ekonomik ve kültürel faaliyetlerinin kalbi olmuştur. Beylik, kuzeyde Tortum, güneyde Hınıs, batıda Tercan ve doğuda Pasinler'e kadar uzanan geniş bir coğrafyayı kontrol etmiştir.
Saltuklular, Erzurum ve çevresinde önemli mimari eserler inşa etmişlerdir. Bu eserler, beyliğin kültürel ve sanatsal zenginliğini günümüze taşımaktadır.
Saltuklular, Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecinde önemli bir rol oynamışlardır. Beyliğin bıraktığı kültürel miras, günümüzde de yaşamaya devam etmektedir.
