avatar
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920) nedir

Sevr Antlaşması'nın hangi koşullarda ve ne amaçla hazırlandığını anlamakta zorlanıyorum. Özellikle Osmanlı Devleti'ne bu kadar ağır maddelerin dayatılmasının arkasındaki sebep neydi? Bu antlaşmanın neden uygulanamadığını da merak ediyorum.
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
akademikkafa
2000 puan • 0 soru • 182 cevap

📜 Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920) Nedir?

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'na İtilaf Devletleri (özellikle İngiltere, Fransa, İtalya ve diğerleri) tarafından dayatılan ve Osmanlı Devleti'ni fiilen parçalayan ve bağımsız bir devlet olmaktan çıkaran bir barış antlaşmasıdır.

🎯 Antlaşmanın Amacı ve Önemi

Bu antlaşmanın temel amacı, "Hasta Adam" olarak nitelendirilen Osmanlı İmparatorluğu'nu siyasi ve askeri olarak etkisiz hale getirerek, topraklarını İtilaf Devletleri arasında paylaştırmaktı. Antlaşma, Osmanlı delegasyonuna bir ültimatom olarak sunulmuş, üzerinde pazarlık yapılmasına pek olanak tanınmamıştır.

Ancak, Sevr Antlaşması hiçbir zaman yürürlüğe girmemiştir. Çünkü Türk milleti, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlattığı Kurtuluş Savaşı ile bu antlaşmayı tanımadığını ilan etmiş ve sonunda İtilaf Devletlerini yenerek çok daha avantajlı olan Lozan Antlaşması'nı imzalamıştır. Bu nedenle Sevr, Türk tarihinde bir "ölüm fermanı" olarak anılır.

🗺️ Sevr Antlaşması'nın Temel Maddeleri

  • 🚫 İstanbul: Osmanlı'ya bırakıldı ancak antlaşma şartlarına uyulmazsa İstanbul Türklerden alınacaktı.
  • 🏛️ Boğazlar: Türk hakimiyetinden çıkarıldı. Uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecekti ve bölge askersizleştirilecekti.
  • ⚔️ Askeri Kısıtlamalar: Osmanlı ordusu 50.700 kişiyle sınırlandırıldı. Ağır silahlar, uçak ve denizaltı yasaklandı.
  • 💰 Ekonomik Hükümler: Osmanlı maliyesi tamamen İtilaf Devletlerinin kontrolüne bırakıldı. Kapitülasyonlar genişletilerek tüm İtilaf Devletleri vatandaşlarına tanındı.

🔎 Osmanlı Topraklarının Paylaşımı

  • 🇬🇷 Doğu Trakya ve Batı Anadolu (İzmir dahil): Yunanistan'a bırakıldı.
  • 🇮🇹 Güneybatı Anadolu (Antalya, Konya bölgeleri): İtalya'nın nüfuz bölgesi ilan edildi.
  • 🇫🇷 Güneydoğu Anadolu (Adana, Malatya, Sivas): Fransa'nın nüfuz bölgesi ilan edildi.
  • 🛡️ Ermenistan ve Kürdistan: Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermenistan ve özerk bir Kürdistan kurulması öngörüldü.
  • 🇬🇧 Arap Toprakları: Irak ve Filistin, İngiliz mandasına; Suriye ve Lübnan ise Fransız mandasına bırakıldı.

💡 Sonuç ve Mirası

Sevr Antlaşması, Türk milleti için kabul edilemez şartlar içeriyordu. Bu antlaşma, Anadolu'da başlayan ulusal direniş hareketinin (Kuvâ-yi Milliye) en önemli tetikleyicilerinden biri oldu. Türk halkı, "Ya istiklal, ya ölüm!" parolasıyla bir araya gelerek bu antlaşmayı fiilen geçersiz kıldı ve Misak-ı Milli sınırlarını hedefleyen bir mücadeleye girişti.

Sevr Antlaşması'nın hükümsüz kalması, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecindeki en kritik adımlardan biridir ve modern Türkiye'nin bağımsızlık sembolüdür.

Yorumlar