# 📚 Sıfatlar (Ön Adlar) – LGS Türkçe Konu Anlatımı ve Pratik Bilgiler
🎯 LGS Türkçe’de “Sıfatlar” Konusu Neden Önemli?
Sevgili öğrenciler, LGS Türkçe sınavının “Sözcükte Anlam” ve “Cümlede Anlam” bölümlerinin yanı sıra, dil bilgisi konuları içinde “Sıfatlar” (Ön Adlar) her yıl mutlaka soru gelen kritik bir konudur. Bu konu, hem doğrudan sıfat sorularında hem de cümlenin ögeleri, anlam bilgisi ve hatta paragraf sorularında dolaylı olarak karşınıza çıkabilir. Bu ders notunda, LGS’de ihtiyacınız olacak pratik tanımlar, önemli kurallar ve sıkça sorulan soru tipleri üzerinde duracağız.
📖 Sıfat (Ön Ad) Nedir?
Sıfatlar, isimlerin önüne gelerek onları renk, durum, biçim, sayı, işaret, soru gibi yönlerden niteleyen ya da belirten sözcüklerdir. Temel kural: Bir sözcük, mutlaka bir ismi niteliyor veya belirtiyorsa sıfattır.
Örnek: "Güzel bir iki şiir okudum." cümlesinde "güzel" ve "iki" sözcükleri, "şiir" isminin önüne gelerek onu nitelediği ve belirttiği için sıfattır.
🔍 Sıfat Çeşitleri (LGS’de Çıkan Tipler)
LGS’de genellikle aşağıdaki dört sıfat türüne odaklanılır. Her birini iyi öğrenmek gerekir.
1. 🎨 Niteleme Sıfatları
İsimlere sorulan "nasıl?" sorusuna cevap verir. Varlıkların rengini, biçimini, durumunu bildirir. Not: Niteleme sıfatları, isme "-lı, -li, -sız, -siz" gibi ekler getirilerek de oluşturulabilir.
- 📌 Örnekler: Mavi gökyüzü, yuvarlak masa, çalışkan öğrenci, tuzlu yemek, evsiz insanlar
- ⚠️ LGS İpucu: "Nasıl bir kitap?" → "İlginç kitap." Buradaki "ilginç" niteleme sıfatıdır.
2. 🔢 Sayı Sıfatları
İsimlerin sayısal özelliklerini belirtir. Kendi içinde dörde ayrılır (LGS’de genellikle karışık sorulur).
- Asıl Sayı Sıfatı: Tam sayı belirtir. Üç kalem, beşinci sınıf (Buradaki "beşinci" sıra sayı sıfatıdır, karıştırmayın!).
- Sıra Sayı Sıfatı: "-ıncı, -inci" ekleriyle yapılır. İkinci kat, yüzüncü yıl.
- Üleştirme Sayı Sıfatı: "-ar, -er" ekleriyle yapılır. İkişer elma, yüzer soru.
- Kesir Sayı Sıfatı: Bölme oranı belirtir. Yarım ekmek, çeyrek altın.
3. 👉 İşaret (Gösterme) Sıfatları
İsimleri işaret yoluyla belirtir. "Bu, şu, o, öteki, beriki, böyle, şöyle" gibi sözcükler, bir ismin önüne gelirse işaret sıfatı olur.
- 📌 Örnek: "Bu ev çok güzel." → "Bu" sözcüğü "ev" ismini işaret ettiği için işaret sıfatıdır.
- ⚠️ ÖNEMLİ AYRIM: Aynı sözcük (bu, şu, o) ismin yerini tutarsa zamir, ismi belirtirse sıfat olur. "Bu benim kitabım." (Sıfat) – "Bu, çok değerlidir." (Zamir)
4. ❓ Soru Sıfatları
İsimleri soru yoluyla belirten sözcüklerdir. Cevap olarak bir sıfat gelir.
- 📌 Örnekler: Hangi okula gidiyorsun? Kaçıncı katta oturuyorsun? Nasıl bir film izledin?
- ⚠️ Dikkat: "Nasıl geldin?" → Burada "nasıl" bir zarftır (fiili niteliyor). "Nasıl bir araba?" → Burada ise soru sıfatıdır (isim olan "araba"yı niteliyor).
🚨 LGS’de Sık Karşılaşılan Zorluklar ve Püf Noktalar
- ✅ Sıfat-Fiil (Ortaç) Karışıklığı: "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleriyle türeyen sözcükler, bir ismi nitelerse sıfat-fiil (ortaç) olur ve aynı zamanda sıfat görevi görür. Örnek: "Kırılan dal, gelecek hafta, okunmuş kitaplar". Bunları sıfat olarak da tanıyabilmelisiniz.
- ✅ Zincirleme Sıfat Tamlaması: Bir ismin birden fazla sıfatla nitelenmesidir. Örnek: "O eski, kırmızı, büyük araba". LGS’de "kaç tane sıfat vardır?" şeklinde sorulabilir.
- ✅ Adlaşmış Sıfat: Nitelediği isim düşerse, sıfat adın yerini tutar ve adlaşmış sıfat olur. Örnek: "Yaşlı adam geldi." (Burada "yaşlı" sıfat) – "Yaşlı, kapıyı açtı." (Burada "yaşlı" adlaşmış sıfat, yani aslında bir isim gibi kullanılmıştır).
📝 LGS Tarzı Pratik Soru Çözüm Tekniği
Bir soruda sıfatı bulmak için şu yolu izleyin:
- 1. Adım: Cümledeki isimleri bulun.
- 2. Adım: Bu isimlerin önüne gelen ve onları niteleyen/belirten sözcükleri işaretleyin.
3. Adım: Bu sözcüğün hangi tür sıfat olduğunu (niteleme, sayı, işaret, soru) belirleyin.
- 4. Adım: Sıfat-fiil ve adlaşmış sıfat ihtimalini kontrol edin.
✨ Son Söz
Değerli öğrenciler, “Sıfatlar” konusu, bol bol örnek cümle incelemesi ve test sorusu çözümü ile pekişir. Özellikle sıfat-zamir ve sıfat-zarf ayrımına dikkat edin. Konuyu anladıktan sonra, geçmiş LGS soruları üzerinde pratik yapmanız, sınavdaki başarınızı doğrudan artıracaktır. Hepinize çalışmalarınızda başarılar dilerim! 🎓
