📘 Simple Present Tense'de Soru Cümlesi (Do / Does) Nasıl Kurulur?
Merhaba! Bu ders notumuzda, İngilizce'nin temel taşlarından biri olan Simple Present Tense'de soru cümlelerinin nasıl oluşturulduğunu öğreneceğiz. Özellikle "Do" ve "Does" yardımcı fiillerinin kullanımına odaklanacağız. Konuyu adım adım ve bol örnekle inceleyelim.
🎯 Temel Kural: Yardımcı Fiil Başa Gelir!
Simple Present Tense'de geniş zaman soru cümlesi kurmak için, özneden önce "Do" veya "Does" yardımcı fiili getirilir. Ana fiil ise yalın haliyle (V1) kalır.
🔑 "Do" mu, "Does" mi? Seçim Kriteri:
- ✅ DO → I, You, We, They ve çoğul öznelerle kullanılır.
- ✅ DOES → He, She, It ve tekil 3. şahıs öznelerle kullanılır.
ÇOK ÖNEMLİ: "Does" kullanıldığında, ana fiile -s, -es, -ies ekleri KESİNLİKLE gelmez! Tüm çekim yükü "does" üzerindedir.
📝 Soru Cümlesi Formülü
(Do/Does) + Özne + Fiil (V1) + Nesne + ?
🧩 Örneklerle Konu Anlatımı
1. "Do" Kullanımı (I, You, We, They)
- ➡️ Olumlu Cümle: They live in London. (Onlar Londra'da yaşar.)
- ❓ Soru Cümlesi: Do they live in London? (Onlar Londra'da mı yaşar?)
- ➡️ Olumlu Cümle: You like coffee. (Sen kahve seversin.)
- ❓ Soru Cümlesi: Do you like coffee? (Sen kahve sever misin?)
2. "Does" Kullanımı (He, She, It)
- ➡️ Olumlu Cümle: She plays tennis. (O tenis oynar.)
- ❓ Soru Cümlesi: Does she play tennis? (O tenis oynar mı?) (Dikkat: 'plays' değil, 'play' oldu!)
- ➡️ Olumlu Cümle: The computer works well. (Bilgisayar iyi çalışır.)
- ❓ Soru Cümlesi: Does the computer work well? (Bilgisayar iyi çalışır mı?)
⁉️ "Wh-" Soru Kelimeleri ile Kullanım
Soru kelimeleri (What, Where, When, Why, How) ile soru sorarken, bu kelimeler cümlenin en başına gelir, ardından do/does ve diğer öğeler gelir.
Formül: Wh- + Do/Does + Özne + Fiil (V1) + ... ?
- 📍 Where do you work? (Nerede çalışıyorsun?)
- 🕒 When does the train arrive? (Tren ne zaman varır?)
- 🤔 Why do they learn English? (Onlar neden İngilizce öğreniyor?)
⚠️ Sık Yapılan Hatalar ve Uyarılar
- 🚫 Hatalı:
Does she plays piano?
- ✅ Doğru: Does she play piano? (O piyano çalar mı?)
- 🚫 Hatalı:
Do he like cats?
- ✅ Doğru: Does he like cats? (O kedileri sever mi?)
- 🚫 Hatalı:
What does she does? (İki tane 'does' OLMAZ!)
- ✅ Doğru: What does she do? (O ne yapar? / Mesleği nedir?)
💎 Özet ve Pratik İpuçları
- Özne "He, She, It" ise, yardımcı fiil olarak "Does" kullan. Ana fiile -s takısı ekleme!
- Özne "I, You, We, They" ise, yardımcı fiil olarak "Do" kullan.
- Soru cümlesi kurarken daima yardımcı fiili (Do/Does) cümlenin başına (veya Wh- kelimesinden hemen sonraya) al.
- Pratik yapmanın en iyi yolu, etrafınızdaki basit alışkanlıkları ve gerçekleri soruya çevirmektir. "Does my mother drink tea every morning?" gibi.
Bu kuralları iyice özümsediğinizde, günlük hayatta en çok ihtiyaç duyacağınız soru kalıplarını rahatlıkla kurabileceksiniz. Bir sonraki derste, kısa cevaplar (Yes, I do / No, she doesn't) konusuna geçeceğiz. Çalışmalarınızda başarılar! 🚀
