Eğitim-öğretim sürecinde, öğrencinin ders içi performansını, katılımını, hazırbulunuşluğunu ve öğrenme sürecindeki çabasını ölçmek için kullanılan değerlendirme yöntemine "sözlü notu" denir. Bu not, yalnızca "sözlü sınav" anlamına gelmez; öğrencinin tüm ders sürecine aktif katılımının bir göstergesidir.
Sözlü notu hesaplaması, öğretmenin tercih ettiği ölçme-değerlendirme yaklaşımına ve okulun not sistemine göre değişiklik gösterebilir. İşte yaygın kullanılan yöntemler:
Öğretmen, önceden belirlenmiş kriterlere göre öğrenciyi puanlar. Genellikle aşağıdaki başlıklar değerlendirilir:
Her kriter için belirli puanlar verilir ve toplam puan, sözlü notuna dönüştürülür.
Bu yöntemde, dönem sonu başarı puanı içinde sözlü notunun bir ağırlığı vardır. Örneğin:
Bu durumda hesaplama şöyle yapılır:
Dönem Sonu Puanı = (Yazılı Ortalaması x 0.60) + (Sözlü Ortalaması x 0.40)
Bazı öğretmenler, dönem içinde bir veya birkaç kez klasik anlamda "sözlü sınav" yaparak, öğrencinin konuyu anlama düzeyini ölçer. Bu sınavdan alınan puan doğrudan sözlü notu olarak kabul edilir.
Bir öğrencinin:
olsun. Sözlü not ortalaması şu şekilde hesaplanır:
Sözlü Ortalaması = (85 + 70 + 90) / 3 = 245 / 3 ≈ 81.67
Bu öğrencinin yazılı ortalaması da 75 olsun. Eğer okul politikası yazılıya %60, sözlüye %40 ağırlık veriyorsa:
Dönem Sonu Puanı = (75 x 0.60) + (81.67 x 0.40) = 45 + 32.67 = 77.67
Bu puan, nota dönüştürülür (Örn: 77.67 → **5 üzerinden 4** veya **100 üzerinden 78**).
Sonuç olarak, sözlü notu sadece ezber yeteneğini değil, öğrenme sürecine dahil olma çabasını ölçen çok yönlü bir araçtır. Doğru anlaşılması ve adil uygulanması, eğitimin kalitesi ve öğrenci motivasyonu için kritik öneme sahiptir.
