avatar
berk_aksoy
12 puan • 56 soru • 47 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Spirometri (Solunum Testi) Nedir?

Spirometri testi, akciğerlerimin ne kadar iyi çalıştığını ölçmek için yapılıyor. Özellikle nefes alıp verme hızımı ve ciğerlerimin kapasitesini ölçüyorlar. Derin bir nefes alıp, hızlıca üflemem gerektiği için biraz zorlanıyorum.
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
Meraklı Molekül
175 puan • 86 soru • 61 cevap

🫁 Spirometri (Solunum Testi) Nedir?

Spirometri, akciğerlerinizin ne kadar iyi çalıştığını ölçmek için kullanılan basit, ağrısız ve yaygın bir solunum fonksiyon testidir. Bu test ile kişinin solunum kapasitesi ve hava akım hızı ölçülerek, astım, KOAH, amfizem gibi obstrüktif (tıkayıcı) veya restriktif (kısıtlayıcı) akciğer hastalıklarının teşhis ve takibi yapılır.

🎯 Spirometri Testi Neden Yapılır?

Test, aşağıdaki durumlarda doktorunuz tarafından istenebilir:

  • 🔍 Teşhis Koymak: Nefes darlığı, kronik öksürük, hırıltılı solunum gibi şikayetlerin nedenini bulmak.
  • 📊 Hastalık Şiddetini Belirlemek: Mevcut bir akciğer hastalığının (KOAH, astım) ne kadar ilerlediğini anlamak.
  • 💊 Tedaviye Yanıtı Değerlendirmek: Kullanılan ilaçların etkinliğini gözlemlemek.
  • 🏥 Cerrahi Öncesi Risk Değerlendirmesi: Ameliyat öncesi akciğer rezervini ölçmek.
  • 👨‍⚕️ İş Sağlığı Taramaları: Tozlu/kimyasallı ortamlarda çalışanların periyodik kontrolleri.

⚙️ Test Nasıl Yapılır?

Test, genellikle bir teknisyen veya solunum terapisti eşliğinde yapılır. İşlem adımları şöyledir:

  1. Hazırlık: Burun bir mandalla kapatılır, tek kullanımlık bir ağızlık takılır.
  2. Derin Nefes: Önce olabildiğince derin bir nefes alınır.
  3. Güçlü ve Hızlı Üfleme: Tüm güçle, hızlı ve tamamen, sanki bir mumu söndürüyormuş gibi 6 saniye boyunca üflenir.
  4. Tekrar: Bu işlem en az 3 kez tekrarlanarak en iyi ve tutarlı sonuç alınır.

Test öncesi, doktorunuzun talimatına göre bazı solunum ilaçlarını geçici olarak kesmeniz gerekebilir.

📈 Spirometri ile Ölçülen Başlıca Parametreler

Test sonucunda aşağıdaki değerler elde edilir ve yaş, boy, cinsiyet ve ırka göre belirlenen normal değerlerle karşılaştırılır.

🟢 Zorlu Vital Kapasite (FVC - Forced Vital Capacity)

Derin bir nefes aldıktan sonra zorlu ve hızlı bir şekilde verilebilen toplam hava volümüdür. Düşük çıkması, akciğerlerde "kısıtlama" (restriksiyon) olduğunu düşündürür.

🟠 Birinci Saniyedeki Zorlu Ekspirasyon Hacmi (FEV1 - Forced Expiratory Volume in 1 second)

Zorlu üflemenin ilk 1 saniyesinde dışarı verilen hava miktarıdır. Hava yollarındaki daralmanın (obstrüksiyon) en önemli göstergesidir.

🔵 FEV1/FVC Oranı

Bu oran, teşhiste altın standarttır. Normalde %75-85 civarındadır. FEV1/FVC oranının düşük çıkması (örn: <%70), hava yollarında tıkanıklık (KOAH, astım) olduğuna işaret eder.

📋 Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?

  • Normal: FVC ve FEV1 normal, FEV1/FVC oranı normal.
  • Obstrüktif Patern (Tıkayıcı): FEV1/FVC oranı düşük. FVC normal veya hafif düşük, FEV1 belirgin düşük. (Örn: KOAH, Astım)
  • Restriktif Patern (Kısıtlayıcı): FEV1/FVC oranı normal veya yüksek. Ancak hem FVC hem de FEV1 orantılı olarak düşük. (Örn: Akciğer fibrozu, göğüs duvarı hastalıkları)
  • Mikst Patern (Karışık): Hem obstrüktif hem restriktif bulgular bir arada görülür.

💎 Özet

Spirometri, akciğer sağlığının objektif bir şekilde değerlendirilmesini sağlayan vazgeçilmez bir tanı aracıdır. İşlem kısa süreli, risksiz ve son derece bilgilendiricidir. Nefes darlığı gibi şikayetleriniz varsa, bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurarak spirometri testi yaptırmanız, erken teşhis ve doğru tedavi için çok önemli bir adım olacaktır.

Yorumlar