🔥 Standart Oluşum Entalpisi (ΔH°f) Nedir?
Standart oluşum entalpisi, 1 mol bileşiğin, standart koşullarda (25°C ve 1 atm basınç) elementlerinden oluşması sırasında açığa çıkan veya alınan ısı miktarıdır. Kimyasal reaksiyonların ısı değişimlerini hesaplamak için kullanılan çok temel bir kavramdır.
📌 Temel Tanım ve Özellikler
- 🎯 Standart Koşullar: 25°C sıcaklık (298 K) ve 1 atm basınç anlamına gelir. "°" sembolü bunu ifade eder.
- 🧪 Elementlerin Hali: Tüm elementler, standart hallerinde (O2(g), C(katı, grafit), Na(katı) gibi) sıfır kabul edilir. Yani ΔH°f (O2(g)) = 0 kJ/mol'dür.
- ⚖️ 1 Mol Bileşik: Entalpi değişimi her zaman 1 mol bileşik oluşumu için verilir.
➡️ ΔH°f İşaretinin Anlamı
- ✅ Negatif ΔH°f (ΔH°f < 0): Reaksiyon ekzotermiktir. Bileşik oluşurken dışarıya ısı verilir. Oluşan bileşik kararlıdır. (Örn: Su, CO2)
- 🔄 Pozitif ΔH°f (ΔH°f > 0): Reaksiyon endotermiktir. Bileşiğin oluşması için dışarıdan ısı alınması gerekir. (Örn: Ozon (O3))
🧮 Bir Reaksiyonun Standart Entalpi Değişimi (ΔH°reaksiyon) Hesaplama
Bir kimyasal reaksiyonun entalpi değişimi, ürünlerin ve girenlerin oluşum entalpileri kullanılarak hesaplanabilir:
ΔH°reaksiyon = Σ nΔH°f (ürünler) - Σ mΔH°f (girenler)
Burada;
n ve m, ürün ve girenlerin stokiyometrik katsayılarıdır.
💡 Örnek Hesaplama: Suyun Oluşumu
H2(g) + 1/2 O2(g) → H2O(s) ΔH°f = -286 kJ/mol
Bu denklem bize şunu söyler: "1 mol gaz H2 ve 1/2 mol gaz O2'den, 1 mol sıvı H2O oluştuğunda 286 kJ ısı açığa çıkar."
📋 Bazı Maddelerin Standart Oluşum Entalpileri (kJ/mol)
- H2O(s) ➡️ -286
- CO2(g) ➡️ -394
- NH3(g) ➡️ -46
- C2H5OH(s) ➡️ -278
- NaCl(k) ➡️ -411
🎯 Özet
- 🔬 Standart oluşum entalpisi, bir bileşiğin elementlerinden sentezlenmesindeki enerji değişimidir.
- 📊 Elementlerin standart hallerinin oluşum entalpisi sıfırdır.
- 🔄 Reaksiyon ısılarını hesaplamak için bir referans noktası sağlar.
