📊 TYT Kimya: Mol Kavramı ve Soru Çözümü
Mol kavramı, kimyanın temel taşlarından biridir ve TYT sınavında sıkça karşımıza çıkar. Bu konuyu iyi anlamak, kimya sorularında büyük avantaj sağlar.
🔬 Mol Nedir?
Mol, madde miktarını ifade eden bir birimdir. Bir maddenin Avogadro sayısı kadar (6,02 x 10²³) tanecik içeren miktarına 1 mol denir.
Matematiksel olarak ifade edersek:
\( n = \frac{m}{M_A} \)
Burada:
- 🧮 n = mol sayısı
- ⚖️ m = kütle (gram)
- 🧪 M_A = mol kütlesi (g/mol)
📝 Mol Hesaplama Yöntemleri
🎯 1. Kütle-Mol İlişkisi
Bir maddenin kütlesini bilerek mol sayısını hesaplayabiliriz:
\( n = \frac{\text{verilen kütle}}{\text{mol kütlesi}} \)
🎯 2. Tanecik Sayısı-Mol İlişkisi
Tanecik sayısından mol hesaplama:
\( n = \frac{\text{tanecik sayısı}}{6,02 \times 10^{23}} \)
🎯 3. Gazlarda Mol Hesaplama
Normal koşullarda (NK: 0°C, 1 atm) gazlar için:
\( n = \frac{V}{22,4} \)
Burada V = hacim (L)
💡 Örnek Soru Çözümleri
🧪 Örnek 1: Kütle-Mol Hesaplama
Soru: 18 gram su (H₂O) kaç moldür? (H:1 g/mol, O:16 g/mol)
Çözüm:
- ✅ H₂O'nun mol kütlesi = (2×1) + 16 = 18 g/mol
- ✅ \( n = \frac{18}{18} = 1 \) mol
- 📌 Cevap: 1 mol
🧪 Örnek 2: Tanecik Sayısı Hesaplama
Soru: 0,5 mol CO₂ molekülü kaç tane atom içerir?
Çözüm:
- ✅ 1 mol CO₂'de 3 mol atom var (1 C + 2 O)
- ✅ 0,5 mol CO₂'de 1,5 mol atom var
- ✅ Atom sayısı = 1,5 × 6,02 × 10²³ = 9,03 × 10²³
- 📌 Cevap: 9,03 × 10²³ atom
🧪 Örnek 3: Gaz Hacmi Hesaplama
Soru: Normal koşullarda 2 mol CH₄ gazı kaç litre hacim kaplar?
Çözüm:
- ✅ NK'da 1 mol gaz = 22,4 L
- ✅ 2 mol gaz = 2 × 22,4 = 44,8 L
- 📌 Cevap: 44,8 litre
🚀 Pratik Bilgiler
- 📌 Mol sayısı her zaman pozitiftir
- 📌 Bileşiklerin mol kütlesi, elementlerin atom kütleleri toplamına eşittir
- 📌 Aynı sıcaklık ve basınçta tüm gazların mol başına hacimleri eşittir
- 📌 Mol kavramı, kimyasal tepkimelerdeki kütle ilişkilerini anlamamızı sağlar
🎯 TYT'de Çıkan Soru Tipleri
- 🔢 Kütle-mol dönüşümü soruları
- 🔢 Tanecik sayısı hesaplama soruları
- 🔢 Gaz hacmi-mol ilişkisi soruları
- 🔢 Karışım mol hesaplamaları
- 🔢 Kimyasal tepkimelerde mol ilişkileri
Mol kavramını iyi öğrenmek için bol bol pratik yapmak ve formülleri iyi anlamak çok önemlidir. 🎓
