📝 Unvan (Ünvan) ve Lakapların Yazım Kuralları
Unvanlar ve lakaplar, kişilerin mesleki statülerini, akademik derecelerini veya toplumdaki yerlerini belirten sözcüklerdir. Bu sözcüklerin doğru yazılması, dilimizin kurallarına uygun iletişim kurmamızı sağlar.
👨🎓 Akademik Unvanlar
Akademik unvanlar, kişilerin eğitim hayatlarındaki başarılarını gösterir. Büyük harfle başlarlar ve kişi isminden önce yazılırlar.
- ✅ Doğru: Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, Doç. Dr. Ayşe Demir, Dr. Mehmet Kaya
- ❌ Yanlış: prof. dr. Ahmet Yılmaz, Doç. dr. Ayşe Demir
Akademik unvanlar kısaltılmış olarak kullanılabilir. Kısaltmaların sonuna nokta (.) konur ve ardından boşluk bırakılarak isim yazılır.
👨⚖️ Mesleki Unvanlar
Mesleki unvanlar, kişilerin yaptıkları işi veya görevlerini belirtir. Büyük harfle başlarlar.
- ✅ Avukat Selin Şahin, Mühendis Can Bulut, Öğretmen Zeynep Ak
- 📌 Not: Bazı meslek isimleri cümle içinde kullanıldığında küçük harfle başlayabilir: "Okulumuza yeni bir doktor geldi."
👑 Saygı ve Makam Unvanları
Saygı ifade eden unvanlar da büyük harfle başlar:
- ✅ Sayın Bakan, Sayın Vali, Sayın Profesör
- ✅ Sayın Ahmet Bey, Sayın Ayşe Hanım
🎭 Lakapların Yazımı
Lakaplar, kişilere sonradan takılan ve onları niteleyen isimlerdir. Büyük harfle başlarlar ve tırnak içinde yazılırlar.
- ✅ "Yavuz" Sultan Selin, "Sakıp" Sabancı
- ✅ "İnce" Memet, "Kara" Murat
- 📌 Not: Lakap kişinin gerçek adından önce gelirse tırnak işareti kullanılır, sonra gelirse kullanılmaz: Sultan Selin "Yavuz"
💡 Önemli Kurallar
- 🔹 Unvanlar kişi isminden ayrı yazılır: Doç. Dr. Mehmet Ak (doğru), Doç.Dr.Mehmet Ak (yanlış)
- 🔹 Birden fazla unvan varsa, hepsi büyük harfle başlar: Prof. Dr. Av. Ali Çelik
- 🔹 Unvanlar cümle ortasında kullanıldığında büyük harfle başlamaz: "Yarın okula yeni bir müfettiş gelecek."
- 🔹 Unvanlar kısaltılmışsa sonlarına nokta konur: Prof., Dr., Av.
🎯 Özet
Unvan ve lakapların yazımında en önemli kural, bunların özel isimlerle birlikte kullanıldığında büyük harfle başlamasıdır. Unvanlar kişi isminden önce gelirse büyük harfle, cümle içinde kullanılırsa küçük harfle başlar. Lakaplar ise her zaman büyük harfle başlar ve genellikle tırnak içinde yazılır.
