Yay ayraç (Parantez) ( ) nedir ve nerelerde kullanılır

Question

Yay ayraçları genellikle cümle içinde bir açıklama yapmak veya ek bilgi vermek için kullanılıyor. Örneğin bir terimin anlamını belirtirken ya da tarih yazarken kullanabiliriz. Ancak noktalı virgül veya iki nokta üst üste gibi diğer noktalama işaretleriyle karıştırmamak gerektiğini düşünüyorum.

Answer 1

📘 Yay Ayraç (Parantez) Nedir?

Yay ayraç, daha yaygın adıyla parantez, noktalama işaretlerinden biridir ve genellikle metin içinde bir açıklama, ek bilgi veya ara söz eklemek için kullanılır. İki adet eğri çizgiden oluşur: açma parantezi ( ve kapama parantezi ).

🎯 Parantezin Kullanım Alanları

• 📌 Açıklama veya Ek Bilgi Vermek: Cümle içinde geçen bir ifadeyi açıklamak veya ek bilgi sunmak için kullanılır.
  

  Örnek: Bugünkü toplantıya (saat 14.00’te başlayacak) tüm departmanlar katılacak.

• 📌 Kısaltmaların Açılımını Yazmak: Bir kısaltmanın ne anlama geldiğini belirtmek için parantez kullanılır.
  

  Örnek: THY (Türk Hava Yolları) yeni seferlerine başladı.

• 📌 Tarih veya Yer Bilgisi Eklemek: Kişi veya olaylarla ilgili tarih veya yer belirtmek için kullanılır.
  

  Örnek: Yunus Emre (1238-1320) Anadolu’da yaşamış büyük bir şairdir.

• 📌 Matematiksel İfadelerde Gruplama: Matematikte işlem sırasını belirtmek veya gruplamak için parantez kullanılır.
  

  Örnek: \( (5 + 3) \times 2 = 16 \)

• 📌 Alıntılarda Açıklama Eklemek: Başka bir kaynaktan yapılan alıntıda, anlamı netleştirmek için parantez içinde ek bilgi verilebilir.
  

  Örnek: “O gece şehre (Ankara) vardıklarında yağmur başlamıştı.”

• 📌 Madde İşaretlerinde Sıralama: Listelerde sıra numarası veya harf yerine parantez kullanılabilir.
  

  Örnek: Toplantı gündemi: a) Bütçe b) Personel (c) Yeni projeler

💡 Dikkat Edilmesi Gerekenler

• ✅ Parantez içindeki ifadeler, cümlenin anlamını tamamlayıcı nitelikte olmalıdır.
• ✅ Parantez içinde verilen bilgi, cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı bozulmamalıdır.
• ✅ Noktalama işaretleri (nokta, virgül, soru işareti vb.) genellikle parantez dışında yazılır.

🚫 Yanlış Kullanım Örneği

Yanlış: Bu konuyu (anlamadım.) tekrar çalışmalıyım.
Doğru: Bu konuyu (anlamadım) tekrar çalışmalıyım.