Dokuz nokta çemberi, bir üçgenin dokuz özel noktasından geçen bir çemberdir. Bu noktalar şunlardır:
Bu çemberin merkezi, üçgenin ortasante noktası ile çevrel merkezinin orta noktasıdır. Yarıçapı ise çevrel çemberin yarıçapının yarısıdır.
Dokuz nokta çemberinin varlığını ve özelliklerini ispatlamak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu kılavuzda, temel geometrik kavramları kullanarak yapılan bir ispatı inceleyeceğiz.
Bir $ABC$ üçgeni alalım. Kenarların orta noktaları $D$, $E$ ve $F$ olsun. Bu noktaların bir çember üzerinde olduğunu göstermeliyiz.
Üçgenin yüksekliklerinin ayakları $H_A$, $H_B$ ve $H_C$ olsun. $H_A$, $H_B$ ve $H_C$ noktalarının da aynı çember üzerinde olduğunu göstermeliyiz.
Ortasante noktası $O$ olsun. $AO$, $BO$ ve $CO$ doğru parçalarının orta noktaları $X$, $Y$ ve $Z$ olsun. $X$, $Y$ ve $Z$ noktalarının da aynı çember üzerinde olduğunu göstermeliyiz.
Kenar orta noktaları $D$, $E$, $F$ noktalarından geçen bir çember çizelim. Bu çemberin, yükseklik ayakları $H_A$, $H_B$, $H_C$ ve orta noktalar $X$, $Y$, $Z$ noktalarından da geçtiğini göstermeliyiz.
İspatın bu adımında, Tales Teoremi ve benzer üçgenler gibi geometrik özellikleri kullanabiliriz. Örneğin, $DE \parallel BC$ ve $EF \parallel AB$ olduğundan, $DEF$ üçgeni ile $ABC$ üçgeni arasındaki benzerlik ilişkisini inceleyebiliriz.
Dokuz nokta çemberinin merkezinin, ortasante noktası ile çevrel merkezin orta noktası olduğunu ve yarıçapının çevrel çemberin yarıçapının yarısı olduğunu göstermeliyiz.
Bu adımda, vektörel yöntemler veya koordinat geometrisi kullanarak daha kesin sonuçlara ulaşabiliriz.
Dokuz nokta çemberi hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklara göz atabilirsiniz:
Umarım bu kılavuz, dokuz nokta çemberinin ispatını anlamanıza yardımcı olmuştur. Başarılar!