Karahanlı Devleti, Orta Asya'da kurulan ilk Türk İslam devletlerinden biri olmasına rağmen, Türk dilini ve kültürünü korumaya büyük önem vermiştir. Hatta resmi yazışmalarda ve edebi eserlerde Türkçe kullanmaya devam etmişlerdir.
Bu bilgiye dayanarak, Karahanlıların aşağıdaki alanlardan hangisinde diğer Türk İslam devletlerinden farklı bir yaklaşım sergilediği söylenebilir?
A) Hukuk sistemi
B) Ordu yapısı
C) Yönetim anlayışı
D) Kültürel kimlik
Merhaba sevgili öğrencilerim!
Bu soruyu çözerken Karahanlıların Orta Asya'daki önemini ve Türk kültürüne olan bağlılıklarını aklımızda tutmalıyız. Şimdi şıkları tek tek inceleyelim:
- A) Hukuk sistemi: Karahanlılar hukuk sisteminde İslam hukukunun (Şeriat) yanı sıra, geleneksel Türk törelerini de uygulamışlardır. Bu durum, diğer Türk İslam devletlerinde de görülebilen bir uygulamadır. Yani hukuk sistemi açısından belirgin bir farklılıkları yoktur.
- B) Ordu yapısı: Karahanlıların ordu yapısı, genel olarak diğer Türk devletlerindeki gibiydi. Askeri teşkilatlarında Türk gelenekleri ve İslam etkisi bir arada bulunuyordu. Bu nedenle ordu yapısı da onları diğerlerinden ayırmaz.
- C) Yönetim anlayışı: Karahanlıların yönetim anlayışında da İslam devletlerinin etkisi görülmekle birlikte, Türk geleneksel yönetim unsurları da devam etmiştir. Bu durum diğer Türk İslam devletlerinde de benzerlik gösterir.
- D) Kültürel kimlik: İşte burası önemli! Karahanlılar, Orta Asya'da İslam'ı kabul eden ilk Türk devletlerinden biri olmalarına rağmen, Türk dilini ve kültürünü koruma konusunda çok hassas davranmışlardır. Resmi yazışmalarda ve edebi eserlerde Türkçe kullanmaya devam etmeleri, onların kültürel kimliklerini koruma konusundaki bilinçli çabalarını gösterir. Diğer Türk İslam devletlerinde zamanla Arapça ve Farsça'nın etkisi artarken, Karahanlılar Türkçeyi ön planda tutmuşlardır.
Bu nedenle, Karahanlıların diğer Türk İslam devletlerinden farklı bir yaklaşım sergilediği alan kültürel kimliktir.
Cevap D seçeneğidir.
