Büyük Selçuklu Devleti'nde uygulanan İkta sistemi, devletin topraklarını belirli şartlar altında askerlere veya devlet görevlilerine dağıtarak hem tarımsal üretimi artırmayı hem de güçlü bir ordu beslemeyi amaçlayan önemli bir yönetim biçimiydi. Bu sistem sayesinde devlet, merkezi hazineye yük olmadan büyük bir askeri gücü ayakta tutabiliyordu.
İkta sisteminin sağladığı faydalar göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi bu sistemin temel amaçlarından biri olarak kabul edilemez?
A) Toprakların boş kalmasını önleyerek üretimi artırmak
B) Sınır bölgelerinin güvenliğini sağlamak
C) Merkezi otoriteyi zayıflatmak
D) Devletin askeri gücünü artırmak
Merhaba sevgili öğrenciler, bu soruyu İkta sisteminin ne olduğunu ve amaçlarını anlayarak adım adım çözeceğiz. Hazırsanız başlayalım!
Öncelikle İkta sisteminin ne olduğunu hatırlayalım:
- İkta Sistemi: Büyük Selçuklu Devleti'nde uygulanan, devlet topraklarının belirli şartlarla askerlere ve devlet görevlilerine verilmesi sistemidir. Bu sistem sayesinde devlet, hem tarımsal üretimi artırmayı hem de güçlü bir ordu oluşturmayı hedeflemiştir.
Şimdi de İkta sisteminin sağladığı faydaları ve amaçlarını inceleyelim:
- A) Toprakların boş kalmasını önleyerek üretimi artırmak: İkta sistemi sayesinde topraklar sürekli olarak işlenir ve üretimde süreklilik sağlanırdı. Bu, devletin ekonomik gücünü artırırdı. Dolayısıyla bu, İkta sisteminin temel amaçlarından biridir.
- B) Sınır bölgelerinin güvenliğini sağlamak: İkta sahipleri, kendilerine verilen topraklarda asker yetiştirir ve bu askerlerle sınırların güvenliğini sağlardı. Bu da devletin savunma gücünü artırırdı. Bu da İkta sisteminin amaçlarından biridir.
- C) Merkezi otoriteyi zayıflatmak: İkta sistemi, merkezi otoriteyi zayıflatmak gibi bir amaca sahip değildir. Aksine, devletin askeri ve ekonomik gücünü artırarak merkezi otoriteyi güçlendirmeyi hedefler. İkta sahipleri devlete bağlıdır ve devletin emirlerini yerine getirmekle yükümlüdürler.
- D) Devletin askeri gücünü artırmak: İkta sistemi sayesinde devlet, hazır ve sürekli bir orduya sahip olurdu. İkta sahipleri, kendilerine verilen topraklardan elde ettikleri gelirle asker besler ve onları savaşa hazır tutardı. Bu da devletin askeri gücünü önemli ölçüde artırırdı. Bu da İkta sisteminin temel amaçlarından biridir.
Gördüğümüz gibi, İkta sistemi merkezi otoriteyi zayıflatmak gibi bir amaca sahip değildir. Aksine, devleti güçlendirmeyi amaçlar.
Cevap C seçeneğidir.
