Paragrafta anlatım özellikleri (Açıklık, duruluk, yalınlık, özlülük) Test 2

8. "Güneşin doğuşunu izlemek için sabah erkenden kalktı. Bulutların arasından sızan ışık huzmeleri, etrafa altın rengi bir parıltı yayıyordu. Bu manzara karşısında büyülendim."
Bu parçanın anlatımında öne çıkan özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Özlülük
B) Duruluk
C) Açıklık
D) Yalınlık

Merhaba sevgili öğrenciler,

Bu soruyu birlikte adım adım inceleyelim ve doğru cevabı bulalım:

Öncelikle şıkları ve anlamlarını hatırlayalım:

• Özlülük: Az sözle çok şey anlatmak, gereksiz sözlerden kaçınmak.
• Duruluk: Anlatımda gereksiz sözcüklerin bulunmaması, ifadenin açık ve net olması.
• Açıklık: Anlatımın kolay anlaşılır olması, karmaşık ifadelerden kaçınılması.
• Yalınlık: Anlatımda süsten, sanattan uzak durmak, sade bir dil kullanmak.

Şimdi de parçayı dikkatlice okuyalım ve hangi özelliğin öne çıktığını anlamaya çalışalım:

"Güneşin doğuşunu izlemek için sabah erkenden kalktı. Bulutların arasından sızan ışık huzmeleri, etrafa altın rengi bir parıltı yayıyordu. Bu manzara karşısında büyülendim."

Parçada güneşin doğuşu ve yarattığı manzara detaylı bir şekilde anlatılıyor. Işık huzmelerinin etrafa yaydığı altın rengi parıltı özellikle belirtilmiş. Manzaranın etkileyiciliği de "büyülendim" ifadesiyle vurgulanmış. Bu detaylı anlatım, parçanın kolayca zihnimizde canlanmasını sağlıyor. Yani, parça açık bir anlatıma sahip.

Diğer şıkları neden eleyebiliriz?

• Özlülük olsaydı, manzara bu kadar detaylı anlatılmazdı. Daha kısa ve genel bir ifade olurdu.
• Duruluk ile ilgili bir sorun yok, anlatım gereksiz sözcükler içermiyor ama öne çıkan özellik bu değil.
• Yalınlık da parçada belirgin değil. Çünkü manzaranın estetik güzelliği betimlenerek anlatım sanatsal bir nitelik taşıyor.

Bu nedenle, parçanın anlatımında öne çıkan özellik açıklıktır.

Cevap C seçeneğidir.