Türkiye'nin aşağıdaki özelliklerinden hangisi matematik konumunun bir sonucudur?
A) Farklı iklim tiplerinin görülmesi
B) Doğu-batı yönünde sıcaklık farkının fazla olması
C) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması
D) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi
E) Nüfus yoğunluğunun bölgelere göre değişmesi
Merhaba öğrenciler! Bu soruyu adım adım ve anlaşılır bir şekilde çözelim. Unutmayın, coğrafya sorularını çözerken kavramları doğru anlamak çok önemlidir.
Öncelikle matematik konum nedir, onu hatırlayalım:
- Matematik konum, bir yerin enlem ve boylam dereceleriyle belirlenen mutlak yeridir. Türkiye'nin matematik konumu 36° - 42° Kuzey enlemleri ve 26° - 45° Doğu boylamlarıdır.
Şimdi de seçenekleri tek tek inceleyelim:
- A) Farklı iklim tiplerinin görülmesi: Farklı iklim tiplerinin görülmesi hem matematik konum hem de özel konum (denize göre konum, yer şekilleri vb.) ile ilgilidir. Ancak, enlem değerleri (matematik konum) sıcaklık üzerinde temel bir etkiye sahiptir.
- B) Doğu-batı yönünde sıcaklık farkının fazla olması: Bu durum, temel olarak yükselti ve karasallık gibi özel konum faktörleriyle ilgilidir. Doğu bölgelerimiz daha yüksek ve karasal olduğu için batıya göre daha soğuktur.
- C) Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması: İşte bu doğru cevap! Türkiye, orta kuşakta yer aldığı için (36° - 42° Kuzey enlemleri) dört mevsimi belirgin olarak yaşar. Orta kuşak, dönenceler ile kutup daireleri arasında kalan ve güneş ışınlarının yıl içinde farklı açılarla gelmesi nedeniyle belirgin mevsimlerin yaşandığı alandır.
- D) Yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi: Yer şekillerinin çeşitliliği, jeolojik yapı, dağ oluşumu, akarsu aşındırması gibi faktörlerle ilgilidir ve özel konumun bir sonucudur.
- E) Nüfus yoğunluğunun bölgelere göre değişmesi: Nüfus yoğunluğu; iklim, yer şekilleri, ekonomik faaliyetler gibi birçok faktöre bağlıdır ve özel konumla daha çok ilişkilidir.
Gördüğümüz gibi, Türkiye'nin orta kuşakta yer alması, yani matematik konumu, dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasının temel nedenidir.
Cevap C seçeneğidir.
