Aşağıdakilerden hangisi arkelerin bakterilerden farklı özelliklerinden biridir?
A) Prokaryot hücre yapısına sahip olmaları
B) Hücre duvarına sahip olmaları
C) DNA'larının sitoplazmada bulunması
D) Ekstrem koşullarda yaşayabilmeleri
E) Ribozom bulundurmaları
Merhaba sevgili öğrenciler!
Bu soruda, yaşamın üç ana aleminden ikisi olan arkeler (Archaea) ve bakteriler (Bacteria) arasındaki farklılıklardan birini bulmamız isteniyor. Her iki grup da prokaryotik organizmalar olmasına rağmen, evrimsel olarak birbirinden oldukça farklıdırlar. Şimdi seçenekleri tek tek inceleyelim:
- A) Prokaryot hücre yapısına sahip olmaları: Hem arkeler hem de bakteriler prokaryotik hücre yapısına sahiptir. Yani, çekirdek zarı ile çevrili bir çekirdekleri ve zarla çevrili organelleri yoktur. DNA'ları sitoplazmada serbest halde bulunur. Bu, her iki grubun da ortak bir özelliğidir, dolayısıyla bir farklılık değildir.
- B) Hücre duvarına sahip olmaları: Çoğu arke ve çoğu bakteri hücre duvarına sahiptir. Ancak, bu hücre duvarlarının kimyasal yapısı farklıdır. Bakterilerin hücre duvarı peptidoglikan içerirken, arkelerin hücre duvarı peptidoglikan içermez (bazılarında pseudopeptidoglikan veya protein/glikoprotein yapılı duvarlar bulunur). Sadece "hücre duvarına sahip olma" özelliği genel olarak her iki grup için de geçerli olduğundan, bu da doğrudan bir farklılık olarak kabul edilmez.
- C) DNA'larının sitoplazmada bulunması: Prokaryotik organizmalar oldukları için, hem arkelerin hem de bakterilerin genetik materyali (DNA) hücrenin sitoplazmasında, çekirdek benzeri bir bölge olan nükleoidde bulunur. Bu da ortak bir özelliktir.
- D) Ekstrem koşullarda yaşayabilmeleri: İşte bu, arkeleri bakterilerden ayıran en belirgin özelliklerden biridir! Arkeler, genellikle çok sıcak (termofiller), çok soğuk (psikrofiller), çok tuzlu (halofiller), çok asidik veya çok bazik ortamlar gibi Dünya üzerindeki ekstrem koşullarda yaşama yetenekleriyle bilinirler. Bazı bakteriler de ekstrem koşullara dayanabilir ancak arkeler bu konuda çok daha çeşitlidir ve bu, onların tanımlayıcı özelliklerinden biridir.
- E) Ribozom bulundurmaları: Ribozomlar, protein sentezinin gerçekleştiği hücresel yapılardır. Canlı olan her hücrede (prokaryot veya ökaryot) ribozom bulunur. Dolayısıyla, hem arkeler hem de bakteriler ribozomlara sahiptir. Bu da ortak bir özelliktir.
Bu durumda, arkelerin bakterilerden en belirgin farklı özelliklerinden biri, ekstrem koşullarda yaşayabilme yetenekleridir.
Cevap D seçeneğidir.
