Romanda anlatıcı ve bakış açıları Test 1

🎓 Romanda anlatıcı ve bakış açıları Test 1 - Ders Notu

Bu ders notu, romanda hikayeyi bize aktaran "anlatıcı" kavramını ve anlatıcının hikayeyi hangi "bakış açısıyla" sunduğunu anlamanıza yardımcı olacak temel bilgileri kapsar. Bu konular, bir metni doğru anlamak ve yorumlamak için çok önemlidir.

📌 Anlatıcı Kimdir?

Bir romanda veya hikayede olayları bize aktaran sese "anlatıcı" denir. Anlatıcı, yazarın okuyucuyla iletişim kurmak için kullandığı bir araçtır. Unutmayın, anlatıcı yazarın kendisi değildir; yazarın kurguladığı bir karakter veya sestir.

• Yazar ✍️: Hikayeyi yazan gerçek kişidir.
• Anlatıcı 🗣️: Hikayenin içinde veya dışında, olayları bize aktaran kurgusal sestir. Anlatıcının kimliği ve bildikleri, bakış açısını belirler.

💡 İpucu: Anlatıcıyı, bir filmi seslendiren veya bir olayı size anlatan kişi gibi düşünebilirsiniz. O, olayın içindeki bir karakter olabileceği gibi, olayı dışarıdan gözlemleyen biri de olabilir.

📌 Bakış Açısı Nedir?

Bakış açısı, anlatıcının olaylara ve karakterlere hangi pencereden baktığını, ne kadar bilgiye sahip olduğunu ve bu bilgiyi okuyucuya nasıl aktardığını belirler. Temel olarak üç ana bakış açısı vardır:

1. Tanrısal (İlahi) Bakış Açısı 😇

Bu bakış açısında anlatıcı, hikayedeki her şeyi bilir, görür ve duyar. Tıpkı bir tanrı gibi, karakterlerin iç dünyasına (düşüncelerine, duygularına, hayallerine) hakimdir. Olayların geçmişini, şimdiki zamanını ve hatta geleceğini bilebilir.

• Özellikleri:
  • Karakterlerin aklından geçenleri, hissettiklerini bilir.
  • Olayların nedenlerini ve sonuçlarını önceden sezebilir.
  • Genellikle üçüncü tekil şahıs (o, onlar) ağzından anlatılır.
  • Anlatıcı, hikayenin dışında durur.
• Örnek: "Ayşe, pencereden dışarı bakarken içinden geçenleri kimse bilmiyordu. Oysa aklında, yarınki sınavın endişesi ve dün akşamki tartışmanın kırgınlığı vardı. Sınavdan düşük not alırsa annesinin ne diyeceğini düşünüyordu."

⚠️ Dikkat: Bu bakış açısında anlatıcı, "her şeye kadir" gibidir. Karakterlerin en gizli sırlarına bile vakıftır.

2. Kahraman (Ben) Bakış Açısı 👤

Bu bakış açısında anlatıcı, hikayenin içinde yer alan bir karakterdir. Olayları kendi yaşadıkları ve kendi bakış açısından anlatır. Bildikleri, sadece kendisinin gözlemlediği, duyduğu veya deneyimlediği şeylerle sınırlıdır. Diğer karakterlerin iç dünyasını bilemez, sadece davranışlarından veya söylediklerinden çıkarım yapabilir.

• Özellikleri:
  • Genellikle birinci tekil şahıs (ben, biz) ağzından anlatılır.
  • Anlatıcı, hikayenin ana karakteri veya yan karakterlerinden biridir.
  • Anlatılanlar, anlatıcının kişisel deneyimleri ve yorumlarıdır.
  • Okuyucu, olayları anlatıcının gözünden görür.
• Örnek: "Sabah uyandığımda pencereden dışarı baktım. Hava soğuk görünüyordu ve ben, yarınki sınav için hala endişeliydim. Annemle dün akşam tartıştığımız için canım sıkkındı."

💡 İpucu: Bu bakış açısı, okuyucuya karakterle daha güçlü bir bağ kurma imkanı sunar çünkü her şeyi onun yaşadıklarıyla deneyimleriz.

3. Gözlemci (Kamera) Bakış Açısı 📸

Bu bakış açısında anlatıcı, tıpkı bir kamera gibi, sadece dışarıdan gözlemlediklerini ve duyduklarını aktarır. Karakterlerin iç dünyasına (düşüncelerine, duygularına) girmez, onlarla ilgili yorum yapmaz. Sadece nesnel bir şekilde "olanı" kaydeder.

• Özellikleri:
  • Genellikle üçüncü tekil şahıs (o, onlar) ağzından anlatılır.
  • Anlatıcı, hikayenin dışında durur ve tarafsızdır.
  • Sadece görünen ve duyulan olayları aktarır.
  • Okuyucu, karakterlerin ne hissettiğini veya düşündüğünü kendi çıkarımlarıyla bulur.
• Örnek: "Ayşe pencerenin önüne geldi. Dışarı baktı ve derin bir nefes aldı. Elindeki kalemi masaya bıraktı. Annesi mutfaktan seslendi."

⚠️ Dikkat: Bu bakış açısı, okuyucuyu bir dedektif gibi yapar; karakterlerin ne hissettiğini veya düşündüğünü anlamak için onların davranışlarını ve diyaloglarını dikkatlice takip etmesi gerekir.

📝 Bu notları tekrar gözden geçirerek ve bol bol örnek metin okuyarak anlatıcı ve bakış açıları konusundaki bilginizi pekiştirebilirsiniz. Başarılar dilerim!