TYT kimya deneme Test 1

Periyodik tabloda aynı periyotta bulunan X, Y ve Z elementleri için aşağıdaki bilgiler veriliyor:
- X: Elektron verme eğilimi en yüksek
- Y: Atom yarıçapı en küçük
- Z: İyonlaşma enerjisi en yüksek
Buna göre X, Y ve Z elementleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) X metal, Y ametal, Z soy gazdır
B) Üçü de ametaldir
C) X ve Y metal, Z ametaldir
D) X metal, Y ve Z ametaldir

Periyodik tabloda elementlerin özellikleri belirli eğilimler (trendler) gösterir. Bu soruyu çözmek için aynı periyotta soldan sağa doğru değişen bu eğilimleri çok iyi bilmemiz gerekiyor. Haydi adım adım inceleyelim:

• Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe genel eğilimler şöyledir: Atom numarası artar, çekirdek çekim gücü artar, atom yarıçapı genellikle azalır, iyonlaşma enerjisi genellikle artar, elektron ilgisi genellikle artar, elektronegatiflik genellikle artar, metalik özellik azalır ve ametalik özellik artar.
• Şimdi verilen bilgilere göre X, Y ve Z elementlerinin özelliklerini ve periyodik tablodaki yaklaşık konumlarını belirleyelim:
• X elementi için: "Elektron verme eğilimi en yüksek" Bu özellik, elementin metalik karakterini gösterir. Bir periyotta elektron verme eğilimi en yüksek olan elementler, periyodun en solunda yer alan elementlerdir. Periyodun en solundaki elementler genellikle metallerdir (örneğin 1A ve 2A grubu elementleri). O halde, X bir metaldir.
• Z elementi için: "İyonlaşma enerjisi en yüksek" İyonlaşma enerjisi, bir atomdan elektron koparmak için gereken enerjidir. Bir periyotta iyonlaşma enerjisi sağa doğru genellikle artar. Periyodun en sağında yer alan ve kararlı elektron dizilimine sahip olan soy gazlar (8A veya 18. grup elementleri), o periyottaki en yüksek iyonlaşma enerjisine sahiptir. Çünkü elektron vermeye veya almaya eğilimli değillerdir. O halde, Z bir soy gazdır.
• Y elementi için: "Atom yarıçapı en küçük" Bir periyotta atom yarıçapı soldan sağa doğru azalır. Dolayısıyla en küçük atom yarıçapına sahip element periyodun en sağında yer alır. Genellikle periyodun en sağında yer alan elementler soy gazlardır ve atom yarıçapları en küçüktür. Ancak soruda X, Y ve Z'nin farklı elementler olduğu varsayılmaktadır. Eğer Z soy gaz ise, Y elementi Z'nin hemen solunda yer alan bir element olmalıdır ki atom yarıçapı da oldukça küçük olsun. Z'nin (soy gaz) hemen solunda yer alan elementler (örneğin 7A grubu halojenler) ametallerdir. Bu elementlerin atom yarıçapları da periyodun en küçükleri arasındadır (soy gazdan sonraki en küçük). O halde, Y bir ametaldir.
• Şimdi bulgularımızı birleştirelim: X: Metal, Y: Ametal, Z: Soy gaz.
• Bu sonuçları seçeneklerle karşılaştırdığımızda, A seçeneğinin doğru olduğunu görüyoruz.

Cevap A seçeneğidir.