Bir biyoteknoloji şirketi, soyu tükenmekte olan bir türü klonlama projesi başlatmıştır. Bu projede, canlı bir bireyden alınan somatik hücre çekirdeği, çekirdeği çıkarılmış bir yumurta hücresine aktarılarak klon embriyolar oluşturulmuştur.
Bu projenin Dolly deneyi ile ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Klonlanacak türün aynı olması
B) Yumurta hücresinin başka bir türden alınması
C) Somatik hücre çekirdeği transferi yönteminin kullanılması
D) Klonlanan bireyin doğumundan sonra ölmesi
Bu soruyu çözmek için öncelikle Dolly deneyini hatırlayalım ve soruda verilen klonlama projesiyle karşılaştıralım:
- Dolly Deneyi: 1996 yılında bilim insanları tarafından gerçekleştirilen bu deneyde, bir koyunun somatik hücre çekirdeği alınarak, başka bir koyunun çekirdeği çıkarılmış yumurta hücresine aktarılmıştır. Bu şekilde elde edilen embriyo, taşıyıcı anneye yerleştirilerek Dolly adı verilen klon koyun dünyaya gelmiştir.
Şimdi de sorudaki klonlama projesini inceleyelim:
- Klonlama Projesi: Soyu tükenmekte olan bir türün klonlanması hedefleniyor. Bu projede de canlı bir bireyden alınan somatik hücre çekirdeği, çekirdeği çıkarılmış bir yumurta hücresine aktarılıyor ve klon embriyolar oluşturuluyor.
Şimdi seçenekleri değerlendirelim:
- A) Klonlanacak türün aynı olması: Dolly deneyinde koyun klonlanmıştı, sorudaki projede ise soyu tükenmekte olan bir tür klonlanıyor. Türler farklı olduğu için bu seçenek doğru değil.
- B) Yumurta hücresinin başka bir türden alınması: Soruda yumurta hücresinin başka bir türden alınıp alınmadığına dair bir bilgi yok. Dolly deneyinde de aynı türden alınmıştı. Bu seçenek de doğru değil.
- C) Somatik hücre çekirdeği transferi yönteminin kullanılması: Hem Dolly deneyinde hem de sorudaki projede somatik hücre çekirdeği transferi yöntemi kullanılıyor. Bu, her iki çalışmanın da temel prensibi. Bu seçenek doğru olabilir.
- D) Klonlanan bireyin doğumundan sonra ölmesi: Dolly deneyinde Dolly bir süre yaşamış ve sonra ölmüştür. Ancak sorudaki projede klonlanan bireyin akıbeti hakkında bir bilgi verilmemiş. Bu seçeneği de eliyoruz.
Dolayısıyla, Dolly deneyi ile sorudaki klonlama projesinin ortak yönü, somatik hücre çekirdeği transferi yönteminin kullanılmasıdır.
Cevap C seçeneğidir.
