Soru:
Sabit sıcaklıkta kapalı bir kapta gerçekleşen,
\( 2SO_{2(g)} + O_{2(g)} \rightleftharpoons 2SO_{3(g)} \)
tepkimesi dengeye ulaşmıştır. Bu sisteme bir miktar V2O5 (vanadyum pentoksit) katalizörü eklendiğinde,
- a) Denge sabiti (\( K_c \)),
- b) Denge konsantrasyonları ([SO2], [O2], [SO3]),
- c) Tepkimenin dengeye ulaşma süresi
nasıl değişir? (Artar, azalır, değişmez)
Çözüm:
💡 Katalizörün denge üzerindeki etkisini her bir parametre için ayrı ayrı düşünelim.
- ➡️ a) Denge Sabiti (\( K_c \)): Katalizör, sadece tepkime hızını etkiler. Denge sabiti ise sıcaklığa bağlıdır. Sıcaklık sabit olduğuna göre, \( K_c \) değişmez.
- ➡️ b) Denge Konsantrasyonları: Katalizör denge konumunu kaydırmaz. Sistem, katalizör eklenmeden önceki denge konsantrasyonlarında kalır. Bu nedenle [SO2], [O2] ve [SO3] değerleri değişmez.
- ➡️ c) Dengeye Ulaşma Süresi: Katalizör, ileri ve geri tepkime hızlarını aynı oranda artırdığı için, sistemin denge durumuna daha hızlı ulaşmasını sağlar. Bu nedenle dengeye ulaşma süresi azalır (kısalır).
✅ Sonuç: a) Değişmez, b) Değişmez, c) Azalır.