Soru:
Azot döngüsünde görev alan ve amonyağı (\(NH_3\)) nitrite (\(NO_2^-\)) oksitleyerek enerji elde eden, bu enerjiyi de karbondioksitten organik madde sentezlemek için kullanan prokaryotik canlılar hangi gruba aittir?
- A) Siyanobakteriler
- B) Nitrit Bakterileri
- C) Nitrat Bakterileri
- D) Mantarlar
Çözüm:
💡 Soru, belirli bir kemosentez çeşidini ve bu işlemi yapan canlı grubunu tanımlamaktadır. İşlemin temelinde amonyağın oksidasyonu vardır.
- ➡️ A) Siyanobakteriler: Bunlar fotosentez yapar, enerji kaynağı olarak kimyasalları değil, güneş ışığını kullanır.
- ➡️ B) Nitrit Bakterileri (Örn: Nitrosomonas, Nitrosococcus): Bu bakteriler, azot döngüsünün nitrifikasyon aşamasının ilk basamağını gerçekleştirir. Amonyağı (\(NH_3\)) veya amonyum iyonunu (\(NH_4^+\)) nitrite (\(NO_2^-\)) oksitlerler ve bu reaksiyondan açığa çıkan enerjiyi kemosentez için kullanırlar. Reaksiyon şu şekildedir: \( 2NH_3 + 3O_2 \rightarrow 2NO_2^- + 2H^+ + 2H_2O + \text{Enerji} \)
- ➡️ C) Nitrat Bakterileri (Örn: Nitrobacter): Bu bakteriler ise nitrifikasyonun ikinci basamağından sorumludur. Nitriti (\(NO_2^-\)) nitrata (\(NO_3^-\)) oksitlerler. Onlar da kemosentetiktir ancak enerji kaynakları amonyak değil, nitrittir.
- ➡️ D) Mantarlar: Mantarlar heterotrof canlılardır, kendi besinlerini sentezlemezler (fotosentez veya kemosentez yapmazlar).
✅ Soruda tanımı verilen, amonyağı oksitleyerek enerji elde eden canlılar Nitrit Bakterileri'dir. Doğru cevap B seçeneğidir.
