Soru:
\( \text{A} \) ve \( \text{B} \) bitkilerinin kök sistemleri karşılaştırılıyor. \( \text{A} \) bitkisinin kökü toprakta \( \text{50 cm} \) derine inerken, \( \text{B} \) bitkisinin kökleri daha çok \( \text{20 cm} \) derinliğe kadar yayılım göstermiştir. Buna göre,
- \( \text{A} \) bitkisi kazık köke sahiptir.
- \( \text{B} \) bitkisi saçak köke sahiptir.
- \( \text{A} \) bitkisi erozyonla mücadelede \( \text{B} \) bitkisinden daha etkilidir.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
Çözüm:
💡 Soru, köklerin derinliğine dayanarak kök tipi ve işlevi hakkında çıkarım yapmamızı istiyor.
- ➡️ I. Yargı: Kazık kökler genellikle saçak köklere göre daha derine iner. \( \text{A} \) bitkisinin kökünün 50 cm derine inmesi, onun kazık kök olma ihtimalini güçlendirir. Bu yargı doğru olabilir.
- ➡️ II. Yargı: Saçak kökler genellikle toprağın yüzeyine daha yakın yayılır. \( \text{B} \) bitkisinin köklerinin 20 cm derinliğe kadar yayılması, onun saçak kök olma ihtimalini güçlendirir. Bu yargı da doğru olabilir.
- ➡️ III. Yargı: Erozyonla (toprak kaymasıyla) mücadelede, toprak yüzeyini bir ağ gibi saran saçak kökler genellikle daha etkilidir. Derine inen kazık kök ise toprağı derinden tutar ancak yüzey toprağının kaymasını engellemede saçak kök kadar etkili değildir. Bu nedenle, "A bitkisi erozyonla mücadelede B bitkisinden daha etkilidir" ifadesi kesinlikle yanlıştır.
✅ Kesinlikle doğru olan yargılar sadece I ve II'dir.