Soru:
Bir göl ekosisteminde, aşırı alg (yosun) çoğalması gözlemlenmiştir. Bu durumun ardından göldeki balık popülasyonunda ciddi bir azalma yaşanmıştır. Bu olaylar zincirini, kullanılan terimleri de belirterek açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir su kirliliği türü olan ötrofikasyon sürecini anlamayı gerektirir. Adım adım açıklayalım:
- ➡️ 1. Adım: Besin Maddesi Girişi: Göle, tarımda kullanılan yapay gübrelerin (fosfat ve nitrat içeren) ya da kanalizasyon sularının karışması sonucu, sudaki besin maddesi miktarı aşırı derecede artar. Bu olaya besin maddesi yüklenmesi denir.
- ➡️ 2. Adım: Alg Patlaması: Artan besin maddeleri (özellikle fosfor ve azot), su yüzeyindeki alglerin ve diğer su bitkilerinin kontrolsüz bir şekilde büyümesine ve çoğalmasına neden olur. Buna alg patlaması denir.
- ➡️ 3. Adım: Oksijen Tükenişi: Yüzeyi kaplayan yoğun alg tabakası, suyun altındaki bitkilerin güneş ışığı almasını engeller ve fotosentezi durdurur. Ölen algler ve bitkiler, su dibine çökerek bakteriler tarafından ayrıştırılır. Bu ayrıştırma süreci sudaki çözünmüş oksijeni hızla tüketir.
- ➡️ 4. Adım: Canlıların Ölümü: Sudaki oksijen seviyesinin kritik seviyelere düşmesi, balıklar ve diğer su canlıları için yaşamı imkansız hale getirir ve kitlesel balık ölümleri meydana gelir.
✅ Sonuç olarak, bu süreç ötrofikasyon olarak adlandırılır ve gölün zamanla bataklığa dönüşmesine yol açar.
