Soru:
Dört Halife Dönemi'nde, devlet yönetiminde birçok yenilik ve teşkilatlanma çalışması yapılmıştır. Aşağıdaki idari uygulamalardan hangisi Hz. Ömer dönemine aittir?
- A) İlk İslam donanmasının kurulması
- B) Vilayet (eyalet) sisteminin oluşturulması ve valiler atanması
- C) Kur'an-ı Kerim'in çoğaltılarak önemli merkezlere gönderilmesi
- D) İlk İslam parasının (sikke) bastırılması
Çözüm:
💡 Bu soru, Dört Halifelerin her birinin yönetimdeki önemli ve ayırt edici hizmetlerini bilmeyi gerektirir. Gelişmeleri halifelere göre ayıralım:
- ➡️ Hz. Ebubekir: Kur'an'ın kitap haline getirilmesi (Mushaf).
- ➡️ Hz. Ömer: Fetihlerle genişleyen devleti yönetmek için eyalet sistemini kurdu. Divan teşkilatını (ordu ve devlet maaşlarının kaydedildiği sistem) oluşturdu. Hicri takvimi başlattı. İlk adli teşkilatı ve posta teşkilatını kurdu.
- ➡️ Hz. Osman: Kur'an'ın çoğaltılarak eyaletlere gönderilmesi (C şıkkı). İlk donanmanın kurulması (A şıkkı).
- ➡️ Hz. Ali: Devlet merkezini Medine'den Kufe'ye taşıdı. İç karışıklıklarla uğraştı.
- ➡️ Ek Bilgi: İlk İslam parası ise Emeviler döneminde bastırılmıştır (D şıkkı yanlış).
✅ Sonuç: Soruda istenen, Hz. Ömer dönemine ait idari uygulamadır. Vilayet (eyalet) sisteminin kurulması ve vali atanması, onun döneminin en önemli teşkilatlanma adımlarındandır. Doğru cevap B şıkkıdır.
