Soru:
Osmanlı Devleti'nin kısa sürede büyümesinin nedenlerini siyasi, askeri ve idari olarak sınıflandırınız. Aşağıdaki nedenlerden hangisi hangi gruba girer? Eşleştiriniz.
- I. Merkezi otoritenin güçlü olması
- II. Anadolu'da Türk siyasi birliğinin sağlanması
- III. Tımar sisteminin uygulanması
- IV. Gaza ve cihat anlayışının benimsenmesi
Çözüm:
💡 Bu soruda, verilen nedenlerin temel özelliklerine bakarak doğru sınıflandırmayı yapmamız gerekiyor. Adım adım ilerleyelim:
- ➡️ I. Merkezi otoritenin güçlü olması: Bu, devletin başında güçlü bir padişahın olması ve ülke genelinde tek bir elden yönetilmesi demektir. Bu bir siyasi/idari nedendir. (İdari, siyasi yapının bir parçası olduğu için genelde siyasi başlıkta değerlendirilir.)
- ➡️ II. Anadolu'da Türk siyasi birliğinin sağlanması: Osmanlı, Anadolu'daki diğer Türk beyliklerini kendi çatısı altında toplayarak içerideki tehditleri ortadan kaldırmış ve tüm gücünü Batı'ya (Rumeli'ye) yönlendirebilmiştir. Bu bir siyasi nedendir.
- ➡️ III. Tımar sisteminin uygulanması: Bu sistem, hem üretimin sürekliliğini sağlamış (ekonomik) hem de masrafsız bir atlı ordu (sipahiler) yetiştirmiştir (askeri). Temel işlevi askeri olduğu için askeri bir neden olarak sınıflandırılır.
- ➡️ IV. Gaza ve cihat anlayışının benimsenmesi: Bu anlayış, askerler ve gönüllüler için manevi bir motivasyon kaynağı olmuş ve fetihleri dini bir amaç haline getirmiştir. Bu, ordunun maneviyatını güçlendiren askeri/ideolojik bir nedendir.
✅ Eşleştirme sonucu:
I. ➡️ Siyasi
II. ➡️ Siyasi
III. ➡️ Askeri
IV. ➡️ Askeri
