Çözümlü Örnek 3
Soru:
Osmanlı Devleti, Coğrafi Keşifler'in yol açtığı olumsuz ekonomik etkileri azaltmak için bazı önlemler almıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu önlemlerden biri değildir?
- A) Kapitülasyonları genişleterek Avrupa devletlerine ticari ayrıcalıklar vermek
- B) Yemen ve Habeşistan'ı fethederek Kızıldeniz'de Portekizlilere karşı mücadele etmek
- C) Don-Volga Kanal Projesi'ni hayata geçirerek Hazar Denizi'ne ulaşmayı planlamak
- D) Süveyş Kanalı'nı açarak Baharat Yolu'nu canlandırmak
Çözüm:
💡 Bu soruda, Osmanlı'nın aldığı gerçek tarihsel önlemleri bilmemiz ve hangisinin o dönemde gerçekleşmediğini tespit etmemiz gerekiyor.
- ➡️ Birinci adım, seçenekleri tek tek değerlendirmek. A) Doğru bir önlemdir. Fransa'ya verilen kapitülasyonlar (1535) ile Akdeniz ticareti canlandırılmaya çalışılmıştır.
- ➡️ İkinci adım, B) seçeneği de doğrudur. Osmanlı, Portekizlilerin Hint Okyanusu'ndaki varlığını dengelemek için bu bölgelere seferler düzenlemiştir.
- ➡️ Üçüncü adım, C) seçeneği de doğru bir tarihsel girişimdir. Sokullu Mehmet Paşa döneminde, İran üzerinden geçmek zorunda kalınan İpek Yolu'na alternatif oluşturmak amacıyla bu proje planlanmıştır (ancak başarısız olmuştur).
- ➡️ Dördüncü adım, D) seçeneğini kontrol etmek. Süveyş Kanalı, Osmanlı Devleti tarafından değil, 1869'da tamamlanmıştır. Coğrafi Keşifler'in hemen sonrasında (15.-16. yüzyıllar) alınan bir önlem değildir.
✅ Dolayısıyla, "biri değildir" sorusunun doğru cevabı, tarihsel kronolojiye uymayan D) Süveyş Kanalı'nı açarak Baharat Yolu'nu canlandırmak seçeneğidir.