Soru:
Coğrafya dersinde "İklim Değişikliğinin \( \text{CO}_2 \) Salınımı Yüksek Olan Bir Sanayi Bölgesindeki (örneğin Kocaeli) Hava Kalitesine Etkisi" konulu bir araştırma yapacak olan Zeynep, araştırmasının "Veri Toplama ve Kaydetme" aşamasında aşağıdaki yöntemlerden hangisini kullanması en uygun olur?
- a) Konuyla ilgili romanları ve hikâyeleri incelemek
- b) Bölgedeki fabrika yöneticileriyle mülakat yapmak ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişiklikliği Bakanlığı'nın hava kalitesi ölçüm istasyonlarından elde edilen tarihsel verileri derlemek
- c) Sosyal medyada bölge sakinlerinin iklim değişikliği hakkındaki genel yorumlarını toplamak
- d) Araştırma konusuna karar vermek için beyin fırtınası yapmak
Çözüm:
💡 "Veri Toplama ve Kaydetme" basamağı, araştırma problemini test etmek için güvenilir ve geçerli verilerin elde edilmesi sürecidir. Bu aşamada kullanılacak yöntem, araştırmanın konusu ve amacıyla doğrudan uyumlu olmalıdır.
- ➡️ A Şıkkı: Roman ve hikâyeler edebi eserlerdir. Bilimsel bir araştırmada birincil veya ikincil kaynak olarak kabul edilmezler; veri değildirler.
- ➡️ B Şıkkı: Fabrika yöneticileriyle yapılacak mülakatlar (nitel veri) ve Bakanlık istasyonlarından alınacak resmi hava kalitesi ölçüm verileri (nicel veri), araştırma sorusunu cevaplamak için doğrudan, güvenilir ve analiz edilebilir veriler sağlar.
- ➡️ C Şıkkı: Sosyal medya yorumları bilimsel olmayan, sistematik olmayan ve önyargılı olabilecek kişisel görüşlerdir. Güvenilir veri sayılmazlar.
- ➡️ D Şıkkı: Beyin fırtınası, araştırmanın ilk basamağı olan "Problemi Belirleme" aşamasında kullanılan bir yöntemdir, "Veri Toplama" aşamasında değil.
✅ En uygun ve bilimsel yöntem, birincil ve ikincil güvenilir kaynaklardan nicel ve nitel veri toplamayı içeren B şıkkıdır.
