Soru:
Sakarya Meydan Muharebesi'nin (23 Ağustos-13 Eylül 1921) kazanılması, Kars Antlaşması'nın imzalanmasını nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir askeri zaferin diplomatik sonuçları arasındaki nedensellik ilişkisini sorgulamaktadır. Çözümü adımlara ayıralım:
- ➡️ Birinci Adım - Zaferin Psikolojik Etkisi: Sakarya'da Yunan ordusunun durdurulup geri püskürtülmesi, TBMM Hükümeti'nin hem içerideki hem de uluslararası alandaki prestijini ve meşruiyetini çok büyük ölçüde artırdı. Ankara Hükümeti'nin "gücünü" tüm dünyaya kanıtladı.
- ➡️ İkinci Adım - Sovyetler Üzerindeki Etki: Sakarya Zaferi, TBMM'nin en önemli müttefiki olan Sovyet Rusya nezdinde Türk tarafının "kazanacak taraf" olduğunu pekiştirdi. Sovyet Rusya, bu askeri başarıdan sonra, Moskova Antlaşması'nın hükümlerini Kafkas cumhuriyetlerine (Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan) kabul ettirmek için daha istekli ve baskılı hale geldi.
- ➡️ Üçüncü Adım - Kafkas Cumhuriyetlerinin Tutumu: Yunan ilerleyişinin durduğunu gören Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan, Ankara ile daha önce varılan mutabakatı (Moskova Antlaşması) resmileştirmek ve Batı'ya karşı TBMM'yi desteklemek konusunda daha fazla direnç gösteremediler.
✅ Sonuç olarak, Sakarya Zaferi, Ankara Hükümeti'ne diplomatik bir üstünlük sağlayarak, doğu sınırının Kars Antlaşması ile kesin ve kalıcı bir şekilde çizilmesinin önünü açmıştır. Askeri başarı, diplomatik başarıyı getirmiştir.
