Soru:
Kars Antlaşması, daha önce TBMM ile Sovyet Rusya arasında imzalanan hangi antlaşmanın hükümlerini teyit etmiş ve genişletmiştir? Bu antlaşmanın Kars Antlaşması'na zemin hazırlamasındaki rolü nedir?
Çözüm:
💡 Bu soru, iki antlaşma arasındaki hukuki ve diplomatik bağı anlamamızı istiyor. Adım adım açıklayalım:
- ➡️ Birinci Adım - Temel Antlaşmayı Belirleme: Kars Antlaşması, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'nın hükümlerini teyit etmiş ve aynen benimsemiştir.
- ➡️ İkinci Adım - Moskova Antlaşması'nın Rolü: Moskova Antlaşması, TBMM ile Sovyet Rusya arasında imzalanmıştı. Bu antlaşma ile iki taraf arasında dostluk ilişkileri kurulmuş ve doğu sınırımızın çizilmesi konusunda ilk mutabakat sağlanmıştı. Ancak bu sınır, Sovyet Rusya'ya bağlı olan Kafkas cumhuriyetleri (Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan) ile doğrudan imzalanmamıştı.
- ➡️ Üçüncü Adım - Kars Antlaşması'nın Tamamlayıcılığı: Kars Antlaşması, Moskova'da varılan anlaşmayı, sınırın diğer tarafındaki asıl komşular olan bu üç cumhuriyetle doğrudan imzalayarak somutlaştırdı ve garanti altına aldı. Yani Moskova Antlaşması çerçeveyi çizdi, Kars Antlaşması ise bu çerçeveyi bölge ülkeleriyle birlikte resmileştirip perçinledi.
✅ Sonuç: Kars Antlaşması'nın temel dayanağı Moskova Antlaşması'dır. Moskova Antlaşması, Kars'ın hukuki zeminini hazırlamış, Kars Antlaşması ise onu uygulamaya koyarak doğu sınırımızı kesinleştirmiştir.
