Soru:
İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'yi savaşa sokma yönünde Müttefik Devletler tarafından yapılan baskılar hangi konferanslarda gündeme gelmiştir? Bu konferanslardan bir tanesini seçerek, Türkiye'den istenenleri ve Türkiye'nin bu talebe verdiği yanıtı açıklayınız.
Çözüm:
💡 Müttefikler, özellikle Sovyetler Birliği'ne ikinci bir cephe açmak veya Balkanlar üzerinden baskı oluşturmak için Türkiye'yi kendi saflarında savaşa dahil etmek istemiştir. Bu durum önemli zirvelerde tartışılmıştır.
- ➡️ Birinci Adım - Konferansı Belirleme: Bu baskıların en yoğun yaşandığı konferanslardan biri, Kasım 1943'te düzenlenen Kahire Konferansı'dır (İkinci Kahire Konferansı). Bu konferansta İngiltere Başbakanı Winston Churchill, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ve Türkiye Cumhurbaşkanı İsmet İnönü bir araya gelmiştir.
- ➡️ İkinci Adım - Müttefiklerin Talebini Açıklama: Churchill, Türkiye'nin derhal savaşa girmesini ve bu sayede Balkanlar'da yeni bir cephe açılmasını istemiştir. Bu talebin arkasında, Sovyetler Birliği'nin savaş sonrası Doğu Avrupa'daki etkisini sınırlandırma düşüncesi de vardır.
- ➡️ Üçüncü Adım - Türkiye'nin Yanıtını Açıklama: İsmet İnönü, Türkiye'nin henüz savaşa girecek kadar hazırlıklı olmadığını, ordusunun yeterli silah ve teçhizata sahip bulunmadığını ileri sürerek bu talebi reddetmiştir. Türkiye, ancak gerekli askeri yardım sağlandıktan sonra savaşa girebileceğini belirtmiş, bu da pratikte savaşa girmeyi erteleyen bir tavır olmuştur.
✅ Sonuç: Örneğin Kahire Konferansı'nda Müttefikler (başta Churchill) Türkiye'den savaşa girmesini talep etmiş, ancak Türkiye askeri hazırlıksızlığını gerekçe göstererek bu talebi geri çevirmiş ve tarafsızlık politikasını sürdürmüştür.
