Soru:
Bizans İmparatorluğu, coğrafi konumu itibarıyla uzun süre ayakta kalmayı başarmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Bizans'ın başkenti Konstantinopolis'in (İstanbul) jeopolitik ve ekonomik açıdan sahip olduğu avantajlardan biri değildir?
- a) Boğazlar üzerinde kurulu olması, Asya-Avrupa ticaret yollarını kontrol etmesi
- b) Surlarla çevrili olması, karadan ve denizden yapılacak saldırılara karşı savunma avantajı sağlaması
- b>c) İç kesimlerde olması, kara ikliminin tarımsal verimliliği artırması
- d) Doğal bir limana (Haliç) sahip olması, ticaret filosu için güvenli bir üs oluşturması
Çözüm:
💡 Soru, Konstantinopolis'in gücünü sağlayan faktörleri ve bir istisnayı bulmamızı istiyor. Şıkları teker teke ele alalım.
- ➡️ a Şıkkı: Konstantinopolis, İpek ve Baharat Yolları gibi kritik ticaret güzergâhlarının kesişim noktasındaydı. Boğazların kontrolü, imparatorluğa muazzam bir ekonomik ve stratejik güç kazandırmıştır. Bu bir avantajdır.
- ➡️ b Şıkkı: Şehir, güçlü sur sistemleri (özellikle Theodosius Surları) ve deniz surları ile korunuyordu. Bu savunma hattı, sayısız kuşatmayı püskürtmüştür. Bu da bir avantajdır.
- ➡️ c Şıkkı: Konstantinopolis bir iç kesimde değil, tam aksine bir yarımada üzerinde ve deniz kenarında kuruludur. İklimi Akdeniz iklimi olup, "iç kesimlerdeki kara ikliminin tarımsal verimliliği" ifadesi bu şehir için geçerli ve avantajlı bir durum değildir. Bu, soruda istenen "avantaj olmayan" seçenektir.
- ➡️ d Şıkkı: Altın Boynuz (Haliç), Bizans donanması ve ticaret gemileri için korunaklı, rüzgârdan ve fırtınadan etkilenmeyen mükemmel bir doğal limandı. Bu da önemli bir avantajdır.
✅ Dolayısıyla, diğerleri şehrin gücünü artırırken, c şıkkındaki ifade coğrafi gerçeklikle örtüşmemektedir ve doğru cevap budur.
