Soru:
Bir harita üzerinde işaretlenmiş olan X yerleşim biriminde; bir demir-çelik fabrikası, bir liman, yoğun bir demiryolu ağı ve bu sektörlerde çalışan işçiler için yapılmış toplu konutlar bulunmaktadır. Bu yerleşim yeri, beşeri çevre açısından öncelikle hangi yerleşme fonksiyonu ile tanımlanır?
- A) Tarım
- B) Turizm
- C) Ulaşım
- D) Sanayi
- E) Eğitim
Çözüm:
🏭 Yerleşim birimlerinin, kurulma ve gelişme nedenlerine dayanan temel işlevlerine "yerleşme fonksiyonu" denir. Bu soruda, X yerleşiminin en belirgin işlevini tespit etmeliyiz.
- ➡️ Verilen bilgileri tek tek inceleyelim: Demir-çelik fabrikası doğrudan sanayi faaliyetini gösterir. Liman ve demiryolu ulaşım fonksiyonuna işaret eder, ancak bu ulaşım olanakları büyük olasılıkla sanayi tesislerinin ham madde ihtiyacını ve ürünlerini taşımak içindir.
- ➡️ Toplu konutlar ise, fabrikalarda çalışan nüfusun barınma ihtiyacından doğmuştur. Yani konutların varlığının nedeni de sanayidir.
- ➡️ Tüm bu unsurlar bir arada düşünüldüğünde, yerleşimin kalbinde ve onu var eden temel dinamik sanayi üretimidir. Ulaşım ağı ve konutlar bu ana fonksiyonu destekleyici unsurlardır.
- ➡️ Diğer seçeneklerdeki fonksiyonlara (tarım, turizm, eğitim) dair herhangi bir ipucu verilmemiştir.
✅ Bu nedenle, X yerleşim biriminin öncelikli ve baskın fonksiyonu D) Sanayi'dir.