Soru:
Yandaki Türkiye haritasında numaralandırılmış dört bölge gösterilmiştir:
- 1: Doğu Karadeniz Kıyıları
- 2: İç Anadolu
- 3: Güneydoğu Anadolu
- 4: Ege Kıyıları
Bu bölgelerden hangisinde veya hangilerinde,
iklim koşullarının nüfus yoğunluğu ve ekonomik faaliyetler üzerinde diğerlerine göre daha
belirleyici olduğu söylenebilir? Nedenleriyle açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, doğanın bir unsuru olan iklimin, insanların nerede ve nasıl yaşayacağını nasıl etkilediğini sorguluyor. Bölgeleri tek tek ele alalım.
- ➡️ 1. Doğu Karadeniz Kıyıları: Burada yağışlı ve ılıman iklim, çay ve fındık gibi yalnızca bu koşullarda yetişebilen ürünlerin ekimine olanak tanır. Bu da hem nüfus dağılımını (kıyı şeridinde yoğunlaşma) hem de ekonomiyi (tarıma dayalı) doğrudan belirler. Etki YÜKSEK.
- ➡️ 2. İç Anadolu: Karasal iklim, kurak yazlar ve soğuk kışlar demektir. Bu koşullar ancak tahıl tarımına ve büyükbaş hayvancılığa uygundur. İklim, burada yaşamı zorlaştırdığı için nüfus daha seyrektir ve ekonomi bu iklime dayanıklı faaliyetler etrafında şekillenir. Etki YÜKSEK.
- ➡️ 3. Güneydoğu Anadolu: Sıcak ve kurak iklim, ancak sulama projeleri (GAP) ile tarıma elverişli hale gelmiştir. Burada insan müdahalesi doğal koşulları büyük ölçüde değiştirdiğinden, iklimin belirleyiciliği nispeten azalmıştır. Etki ORTA.
- ➡️ 4. Ege Kıyıları: Ilıman iklim, verimli ovalar ve deniz etkisi, hem tarım hem de turizm için çok elverişlidir. Ancak bu bölge aynı zamanda sanayi ve ticaretin de geliştiği, ulaşımın kolay olduğu bir bölgedir. Ekonomik çeşitlilik fazla olduğu için iklim tek başına en belirleyici unsur değildir. Etki ORTA/DÜŞÜK.
✅ En belirleyici etki, geçimini doğrudan doğal koşullardan sağlayan ve alternatif ekonomik faaliyetlerin sınırlı olduğu 1. ve 2. bölgelerde görülmektedir.
