Soru:
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Fetihler ve Denizcilik faaliyetlerinin coğrafi keşiflerden nasıl etkilendiğini, aşağıdaki formüle benzeterek açıklayınız:
"Coğrafi Keşifler → \( Y \) → \( Z \) → Osmanlı Ekonomisinin Olumsuz Etkilenmesi" Y ve Z yerine gelecek uygun ifadeleri yazınız ve bu süreci kısaca anlatınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, küresel ölçekteki bir doğa olayının (rüzgarlar, okyanus akıntıları) ve coğrafi keşiflerin, bir imparatorluğun kaderini nasıl değiştirdiğini gösteriyor. Zinciri adım adım kuralım.
- ➡️ Y: Ticaret Yollarının Yön Değiştirmesi
Coğrafi Keşifler sonucu Portekizli denizciler, Ümit Burnu'nu geçerek Hindistan'a ulaştı. Bu, yeni bir deniz yolu demekti. Ayrıca Kristof Kolomb Amerika'yı keşfetti.
- ➡️ Z: Akdeniz Ticaretinin Önemini Kaybetmesi
İpek ve Baharat yolu gibi geleneksel kara ticaret yolları önemini kaybetti. Artık baharat ve değerli mallar, Osmanlı topraklarından geçmek yerine, Afrika'nın etrafından dolaşan deniz yoluyla Avrupa'ya taşınmaya başladı.
✅ Sonuç olarak formül şu hale gelir:
"Coğrafi Keşifler → Ticaret Yollarının Yön Değiştirmesi → Akdeniz Ticaretinin Önemini Kaybetmesi → Osmanlı Ekonomisinin Olumsuz Etkilenmesi"Bu süreç, doğadaki okyanus akıntılarının ve rüzgarların kullanılmasıyla mümkün olan deniz yolculuklarının, dünya ticaret dengelerini ve dolayısıyla büyük imparatorlukların gücünü nasıl değiştirebileceğinin çarpıcı bir örneğidir.
