Soru:
Kuzey Yarım Küre'de yaz mevsimi yaşanırken, Güney Yarım Küre'de kış mevsimi yaşanmasının temel sebebi nedir? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, mevsimlerin oluşumunda Dünya'nın şeklinin ve eğik ekseninin rolünü anlamamızı sağlar. Çözüme adım adım bakalım:
- ➡️ Birinci adım: Mevsimler, Dünya'nın Güneş etrafındaki yıllık dolanımı ve eksen eğikliği (\(23^\circ 27'\)) sonucu oluşur. Ancak, bu etkinin hissedilmesi için Dünya'nın küresel olması gerekir.
- ➡️ İkinci adım: Dünya küresel olduğu için, Güneş ışınları her enleme aynı açıyla düşmez. Yaz mevsiminde, ışınlar ilgili yarım küreye daha dik, diğer yarım küreye ise daha eğik açılarla gelir.
- ➡️ Üçüncü adım: Örneğin, Haziran ayında Kuzey Yarım Küre Güneş'e doğru eğik olduğundan, burada;
- Güneş ışınları dik açıyla gelir ➡️ Birim yüzeye düşen enerji fazladır ➡️ Sıcaklık yüksektir ➡️ Yaz mevsimi yaşanır.
Aynı anda Güney Yarım Küre Güneş'ten uzaklaşacak şekilde eğik olduğundan, orada;
- Güneş ışınları eğik açıyla gelir ➡️ Birim yüzeye düşen enerji azdır ➡️ Sıcaklık düşüktür ➡️ Kış mevsimi yaşanır.
✅ Sonuç budur. Temel sebep, Dünya'nın küresel şekli ve eksen eğikliğinin birleşimi sonucu, Güneş ışınlarının iki yarım küreye farklı açılarla gelmesi ve farklı miktarda ısınmaya neden olmasıdır.
