Soru:
Meltem rüzgarlarının oluşumunda aşağıdaki fiziksel özelliklerden hangisinin farklılığı en temel nedendir?
(Not: Özgül ısı, bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C artırmak için gereken ısı miktarıdır.)
- A) Yoğunluk
- B) Özgül Isı
- C) Buharlaşma Hızı
- D) Yüzey Genişliği
Çözüm:
🔬 Meltem rüzgarlarının kökeni, kara ve denizin aynı Güneş enerjisi altında farklı sıcaklıklara ulaşmasıdır. Bu farkı yaratan temel fiziksel özelliği bulmalıyız.
- ➡️ Adım 1: Karalar (toprak, taş) ve sular farklı kimyasal yapıdadır. Bu, onların ısıyı depolama ve salma kapasitelerini belirler.
- ➡️ Adım 2: Suyun özgül ısısı karaların özgül ısısından çok daha yüksektir. Bu, suyun ısınmak ve soğumak için daha fazla enerjiye (zaman) ihtiyaç duyduğu anlamına gelir.
- ➡️ Adım 3: Gündüz, karalar düşük özgül ısıları sayesinde çabuk ısınırken, yüksek özgül ısılı denizler daha yavaş ısınır. Gece ise tam tersi; karalar çabuk soğur, denizler yavaş soğur.
- ➡️ Adım 4: İşte bu ısınma/soğuma hızı farkı, basınç farkını ve dolayısıyla meltem rüzgarlarını doğurur. Diğer seçenekler (yoğunluk, buharlaşma) bir sonuç veya ikincil etkendir, ancak temel neden değildir.
✅ Bu nedenle, meltem rüzgarlarının oluşmasının en temel nedeni kara ve suyun özgül ısılarının farklı olmasıdır. Doğru cevap B şıkkı'dır.