Çözümlü Örnek 1
Soru:
Türkiye'nin matematik konumu aşağıdaki enlem ve boylam değerleri arasındadır:
- Kuzey enlemleri: 36° - 42°
- Doğu boylamları: 26° - 45°
Buna göre, Türkiye'nin matematik konumunun aşağıdaki özelliklerden hangisi üzerinde doğrudan bir etkisi yoktur?
A) Yerel saat farkları
B) İklim çeşitliliği
C) Dağların uzanış yönü
D) Güneş ışınlarının geliş açısı
Çözüm:
💡 Matematik konum (mutlak konum), bir yerin enlem ve boylam değerleriyle belirlenen konumudur. Bu değerlerin sonuçlarını adım adım inceleyelim:
- ➡️ Enlem (36°-42° Kuzey): Türkiye'nin Orta Kuşak'ta yer almasını sağlar. Bu durum;
- 🎯 İklim çeşitliliği (B seçeneği) üzerinde etkilidir (4 mevsim belirgin).
- 🎯 Güneş ışınlarının geliş açısı (D seçeneği) enleme bağlı olarak değişir.
- ➡️ Boylam (26°-45° Doğu): Türkiye'nin doğusu ile batısı arasında;
- 🎯 Yerel saat farkı (A seçeneği) oluşturur (19 boylam = 76 dakika).
- ➡️ Dağların uzanış yönü ise Türkiye'nin jeolojik oluşum süreciyle (fiziki coğrafya) ilgilidir. Bu özellik, matematik konumdan değil, özel konumdan etkilenir.
✅ Sonuç olarak, dağların uzanış yönü matematik konumun doğrudan bir sonucu değildir. Doğru cevap C seçeneğidir.