Çözümlü Örnek 4
Soru:
Yükseltisi fazla olan bir bölgede, sıcaklık değerlerinin düşük olmasının ve farklı yükseltilerde farklı bitki örtülerinin görülmesinin sebebi nedir? Bu olaya ne ad verilir?
Çözüm:
⛰️ Yükseltinin iklim ve bitki örtüsü üzerindeki etkisini ve bu kavramın adını bulalım.
- ➡️ Birinci Adım: Yükselti-Sıcaklık İlişkisi - Troposfer katmanında, yerden yükseldikçe (yaklaşık olarak) her 200 metrede sıcaklık 1°C azalır. Bu nedenle yükseltisi fazla olan bir bölge, deniz seviyesine göre daha soğuk olur.
- ➡️ İkinci Adım: Yükselti-Bitki Örtüsü İlişkisi - Sıcaklık ve yağış koşulları bitki örtüsünün türünü belirler. Yükseldikçe değişen sıcaklık ve nem koşulları, farklı bitki topluluklarının kuşaklar halinde dağılmasına neden olur. Örneğin, bir dağ yamacında yukarı doğru çıkıldıkça sırasıyla geniş yapraklı orman, iğne yapraklı orman ve dağ çayırları görülebilir.
- ➡️ Üçüncü Adım: Kavramın Adını Belirleme - Yükselti arttıkça sıcaklığın azalması ve bitki örtüsünün değişmesi olayına Yükselti Kuşakları (Yükseklik Kuşakları) denir. Bu, enlemin etkisine benzer bir sıcaklık değişimi yarattığı için "enlemin yatay etkisine karşılık, yükseltinin dikey etkisi" olarak da tanımlanır.
✅ Sonuç olarak, bu durumun sebebi yükseltinin artmasıyla sıcaklığın düşmesidir ve bu olaya Yükselti Kuşakları adı verilir.
