Soru:
Bir coğrafya öğrencisi, aynı enlem üzerinde yer alan iki farklı şehir olan İzmir ve Kars'ın yıllık ortalama sıcaklıklarını karşılaştırıyor. İzmir'in sıcaklık ortalaması Kars'tan belirgin şekilde yüksek çıkıyor. Bu sıcaklık farkını açıklayan en önemli iki faktör nedir?
Çözüm:
💡 Bu soruda, aynı enlemde olmalarına rağmen sıcaklık farkı gözlemleniyor. Bu durumu etkileyen faktörlere odaklanmalıyız.
- ➡️ Birinci Faktör - Karasallık / Denizellik: İzmir bir liman kentidir ve Ege Denizi'ne kıyısı vardır. Denizler, karalara göre geç ısınıp geç soğuduğu için İzmir'de kışlar daha ılıman, yazlar ise daha serin geçer. Kars ise karasal iklimin etkisindedir; kışlar çok soğuk, yazlar ise İzmir'e göre daha sıcaktır, ancak yıllık ortalama düşüktür.
- ➡️ İkinci Faktör - Yükselti: Kars, yüksek bir plato üzerinde kuruludur ve yükseltisi İzmir'den çok daha fazladır. Troposfer katmanında yükseldikçe sıcaklık azalır. Bu da Kars'ın ortalama sıcaklığını düşürür.
✅ Sonuç olarak, bu iki şehir arasındaki sıcaklık farkının temel sebepleri denizellik/karasallık ve yükselti faktörleridir.
