Soru:
Bir dağ yamacı boyunca yükselmekte olan nemli bir hava kütlesi yağış bırakır. Hava kütlesi dağın diğer yamacına geçerken alçalmaya başlar. Bu alçalma sırasında havanın sıcaklığı her 100 metrede 1°C'den fazla artar. Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisi ile açıklanır?
- A) Mutlak nem
- B) İndirgenmiş sıcaklık
- C) Föhn rüzgarı
- D) Basınç gradyanı
- E) Cephe yağışı
Çözüm:
💡 Soruda, bir dağın iki yamacında farklı hava olayları yaşandığı ve alçalan havanın farklı ısınma davranışı tarif ediliyor.
- ➡️ Nemli hava yamaç boyunca yükselirken her 100 m'de ~0.5°C soğur (Yağışlı adyabatik). Bu sırada yağış bırakır ve nemi azalır.
- ➡️ Dağın diğer tarafına (rügar altı/rain shadow) geçip alçalmaya başlayan hava artık kurudur. Kuru hava alçalırken her 100 m'de 1°C ısınır (Kuru adyabatik). Bu, normalden fazla bir ısınma oranıdır.
- ➡️ İşte bu, sıcak ve kuru bir rüzgar olan Föhn (Fön) rüzgarının oluşum mekanizmasının ta kendisidir.
✅ Doğru cevap: C) Föhn rüzgarı
