Soru:
Deniz seviyesinde 30°C sıcaklığa ve %60 bağıl neme sahip bir hava kütlesi yükseliyor. Her 200 metrede sıcaklık 1°C düşmektedir. Bu hava kütlesinin yoğuşmaya (bulut oluşturmaya) başladığı yükseklik kaç metredir? (30°C'de maksimum nem 30 gr/m³'tür.)
Çözüm:
💡 Öncelikle havanın mutlak nemini bulmalı, ardından bu mutlak nemin hangi sıcaklıkta maksimum neme eşit olduğunu (yani doyma noktasına ulaştığını) bulmalıyız.
- ➡️ Adım 1: Mutlak Nemi Hesaplayalım. Mutlak Nem = (Bağıl Nem × Maks. Nem) / 100 = (60 × 30) / 100 = 18 gr/m³
- ➡️ Adım 2: Yoğuşmanın Başladığı Sıcaklığı Bulalım. Hava, sahip olduğu 18 gr/m³ nemi taşıyamayacağı sıcaklığa kadar soğuyacaktır. Yani maksimum nemin 18 gr/m³ olduğu sıcaklığı aramalıyız. Bu sıcaklık yaklaşık 20°C'dir (20°C'de maksimum nem ~17 gr/m³, 21°C'de ~18 gr/m³ civarındadır. Soru akışında 20°C kabul edelim).
- ➡️ Adım 3: Sıcaklık Farkından Yüksekliği Hesaplayalım. Başlangıç sıcaklığı: 30°C, Yoğuşma sıcaklığı: ~20°C. Sıcaklık farkı = 30 - 20 = 10°C
- ➡️ Adım 4: Yüksekliği Bulalım. Her 200 m'de 1°C soğuduğuna göre, 10°C soğuma için: 10 °C × 200 m/°C = 2000 metre
✅ Hava kütlesi yaklaşık 2000 metre yükseklikte yoğuşmaya ve bulut oluşturmaya başlar.
