Soru:
Deniz seviyesinde 25°C sıcaklıkta ve bağıl nemi %60 olan bir hava kütlesi, 1500 metre yüksekliğe çıkıyor. Hava yükselirken her 100 metrede 0.5°C soğuduğuna göre, bu hava kütlesinin yoğuşmaya (bulut oluşumuna) başladığı yüksekliği (yükseltiyi) bulunuz.
Çözüm:
💡 Yoğuşmanın başlaması için havanın sıcaklığının, içerdiği nem miktarına karşılık gelen "çiğ noktası sıcaklığına" düşmesi gerekir. Önce çiğ noktasını bulmalıyız.
- ➡️ Adım 1 - Maksimum Nemi Bulalım: 25°C'de havanın maksimum nem kapasitesinin yaklaşık 20 gr/m³ olduğunu varsayalım. Mutlak Nem = (60 × 20) / 100 = 12 gr/m³.
- ➡️ Adım 2 - Çiğ Noktasını Bulalım: Havanın 12 gr/m³ nemle doyduğu (maksimum neme ulaştığı) sıcaklık çiğ noktasıdır. 12 gr/m³ nem, yaklaşık 14°C sıcaklıkta maksimum neme ulaşır. (Bu değer nem tablolarından bilinir veya verilir).
- ➡️ Adım 3 - Sıcaklık Farkını Hesaplayalım: Başlangıç sıcaklığı 25°C, çiğ noktası 14°C. Fark = 25 - 14 = 11°C.
- ➡️ Adım 4 - Yoğuşma Yüksekliğini Bulalım: Hava 100 metrede 0.5°C soğursa, 1°C soğuması için 200 metre yükselmesi gerekir. 11°C soğuması için gereken yükseklik = 11 × 200 = 2200 metre.
✅ Sonuç: Hava kütlesi 2200 metre yükseklikte yoğuşmaya (bulut oluşturmaya) başlar.
