Soru:
Senozoik Zaman'ın Tersiyer döneminde meydana gelen aşağıdaki olaylardan hangisi, diğer üçünün nedeni konumundadır?
- A) Alp-Himalaya kıvrımlı dağ sisteminin oluşması
- B) Anadolu'da linyit yataklarının oluşması
- C) Türkiye'deki bor yataklarının oluşması
- D) Anadolu'nun toptan yükselerek plato haline gelmesi
Çözüm:
🧠 Bu soru, Tersiyer'deki olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkisini kavramaya yönelik bir çoktan seçmelidir.
- ➡️ İlk adım, seçeneklerdeki tüm olayların ortak noktasını bulmaktır. Hepsi Tersiyer'de gerçekleşmiştir.
- ➡️ İkinci adım, bu olaylardan hangisinin diğerlerine zemin hazırladığını tespit etmektir. Alp Orojenezi (A şıkkı), Tetis Okyanusu'nun kapanması ve kıtaların çarpışmasıyla oluşan büyük ölçekli bir tektonik olaydır.
- ➡️ Üçüncü adım, diğer olayların bu orojenezle bağlantısını kurmaktır:
- • Anadolu'nun yükselmesi (D) ve çöküntü havzalarının oluşması, Alp Orojenezi'nin doğrudan bir sonucudur.
- • Bu çöküntü havzalarında oluşan göllerde bor (C) birikmiştir.
- • Yine bu havzalardaki bataklıklarda linyit (B) oluşmuştur.
✅ Bu nedenle, diğer üç olayın temel nedeni A) Alp-Himalaya kıvrımlı dağ sisteminin oluşması'dır.
