Soru:
Bir öğrenci, Türkiye'deki deprem kuşaklarını gösteren bir harita inceliyor. Haritada, Ege Bölgesi'nde Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz gibi isimlerle belirtilmiş, birbirine paralel uzanan çöküntü alanları görüyor. Bu yapılar, hangi ana deprem kuşağının karakteristik özelliğidir? Bu kuşağın oluşum nedeni kısaca nedir?
Çözüm:
🌋 Bu soru, belirli bir coğrafi oluşum üzerinden deprem kuşağını tanımamızı istiyor. Çöküntü alanları (grabenler) önemli bir ipucudur.
- ➡️ İlk adım, soruda bahsedilen coğrafi yerleri ve yapıları tanımlamaktır. Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz, Ege Bölgesi'ndeki ünlü graben sistemleridir.
- ➡️ İkinci adım, bu graben sistemlerinin hangi ana fay kuşağı içinde yer aldığını bilmektir. Ege Bölgesi'ndeki bu geniş ve karmaşık fay sistemi, Batı Anadolu Fay Kuşağı (BAF) olarak adlandırılır.
- ➡️ Üçüncü adım, bu kuşağın neden oluştuğunu açıklamaktır. BAF'nin oluşumunun temel nedeni, Anadolu Levhası'nın batıya doğru yaptığı hareket ve bu hareket sonucunda Ege Bölgesi'nin gerilme (tansiyon) kuvvetlerine maruz kalmasıdır. Bu gerilme, yer kabuğunun çökmesiyle grabenleri ve yükselmesiyle horstları oluşturur.
✅ Sonuç: Bahsedilen yapılar Batı Anadolu Fay Kuşağı (BAF)'nın karakteristik özelliğidir. Oluşum nedeni, bölgenin gerilme kuvvetleri altında olması ve kabuğun genişlemesidir.
