Soru:
Bir menderes oluşumunun gelişim sürecini aşağıdaki adımları kullanarak sıralayınız.
- Ana yatağın terk edilmesi ve kesilme boynunun oluşması
- Akarsuyun yatağını yana aşındırması ve küçük kıvrımlar oluşturması
- Kıvrımların büyümesi ve boyun kısmının daralması
- Atık göl (oxbow lake) oluşumu
Çözüm:
💡 Mendereslerin oluşumu dinamik bir süreçtir. Bu süreci mantıksal bir sıraya koymamız gerekiyor.
- ➡️ Birinci adım: Her şey, akarsuyun enerjisinin bir kısmını yatağını yana aşındırmak için kullanması ve küçük kıvrımlar oluşturrmasıyla başlar.
- ➡️ İkinci adım: Zamanla bu kıvrımlar büyür ve menderesler belirginleşir. Kıvrımın birleştiği boyun kısmı aşınarak giderek daralır.
- ➡️ Üçüncü adım: Bir sel veya taşkın anında, akarsu bu daralan boyun kısmını aşarak düz ve kısa olan yeni bir yatak oluşturur. Buna ana yatağın terk edilmesi denir ve kesilme boynu oluşur.
- ➡️ Dördüncü adım: Eski menderes kıvrımı, ana akıştan koptuğu için sularla beslenemez. Zamanla önce bir gölcük haline gelir, sonra da kuruyarak bataklığa dönüşür. Bu son aşamada bir atık göl (oxbow lake) oluşumu gerçekleşir.
✅ Doğru sıralama: 2 - 3 - 1 - 4
