Soru:
Rüzgar aşındırması sonucu oluşan ve geniş, düz çöl alanları olan "hamada"ların oluşum sürecini, aşındırma ve taşıma süreçlerini de vurgulayarak açıklayınız.
Çözüm:
💡 Hamadalar, çöllerdeki kayalık düzlüklerdir ve oluşumları rüzgarın temizleme gücünü gösterir.
- ➡️ Birinci Adım (Aşındırma): Rüzgar, sürekli olarak yüzeydeki ince malzemeleri (kum, toz) aşındırarak ve süpürerek uzaklaştırır. Bu süreç deflasyon olarak adlandırılır.
- ➡️ İkinci Adım (Taşıma): Aşındırılan ince malzemeler rüzgar tarafından süspansyon (havada asılı kalma), sıçrama (saltasyon) ve yüzey sürünmesi (reptasyon) yoluyla taşınır.
- ➡️ Üçüncü Adım (Yüzeyin Açığa Çıkması): Zamanla, yüzeydeki tüm gevşek malzeme taşındığı için, altta kalan daha sert ve iri kayalar, çakıllar açığa çıkar. İşte bu çıplak kayalık alana hamada veya kaya çölü denir.
✅ Sonuç: Hamadalar, rüzgarın deflasyon yoluyla ince materyalleri taşıyıp, geride sadece iri ve aşınmaya dayanıklı kayaları bırakmasıyla oluşan çıplak arazilerdir.