Soru:
Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde, Balkanlar'daki fetihleri kalıcı kılmak ve bölgeye Türk-İslam kimliğini yerleştirmek amacıyla uygulanan aşağıdaki yöntemlerden hangisi, hem askeri hem de sosyo-ekonomik bir içeriğe sahiptir?
- A) Sadece askeri garnizonlar kurmak
- B) Anadolu'dan getirilen Türkmenleri bölgeye yerleştirmek
- C) Yerel halka vergi muafiyeti tanımak
- D) Bölge halkını zorla Müslümanlaştırmak
- E) Sadece ticari anlaşmalar yapmak
Çözüm:
💡 Soru, Osmanlı'nın Balkanlar'daki iskan (yerleşme) politikasının çok yönlü faydalarını sorguluyor. Doğru cevap, hem askeri güvenliği hem de nüfus yapısını, ekonomiyi ve kültürü doğrudan etkileyen bir uygulama olmalıdır.
- ➡️ A şıkkı (askeri garnizonlar) sadece askeri güvenliği sağlar, sosyo-ekonomik içeriği zayıftır.
- ➡️ B şıkkı, yani Anadolu'dan getirilen Türkmenleri bölgeye yerleştirmek (iskan politikası), hem fethedilen toprakların güvenliğini sağlamış (askeri boyut) hem de bölgenin Türkleşip Müslümanlaşmasına, tarımsal üretimin canlanmasına ve yeni yerleşim yerlerinin (köyler, kasabalar) kurulmasına yol açmıştır (sosyo-ekonomik boyut).
- ➡️ C şıkkı (vergi muafiyeti) sadece ekonomik bir teşviktir. D şıkkı Osmanlı uygulaması değildir. E şıkkı ise sadece ticari ilişkilerle sınırlıdır.
✅ En kapsamlı ve kalıcı sonuç veren yöntem, B şıkkında belirtilen iskan politikasıdır.
